SÓLARGEISLINN  OG  FANGINN


Eftir Hans Christian Andersen - í þýðingu Steingríms Thorsteinssonar



Vér stöndum á hausttíma á kastalavíggarðinum og horfum út á sjóinn og eru þar fjöldamörg skip á siglingu. Vér horfum yfir til Svíastrandar hinum megin við sundið, þar sem hyllir undir hana í bjarma kvöldsólarinnar. Að baka til við oss er virkisbrekkan snarbrött og allt umhverfis oss eru stórvaxin tré, og gulnað laufið hrynur af greinunum, en fyrir neðan brekkuna standa skuggaleg hús með stauragirðingu og í kring og fyrir innan, þar sem varðmaðurinn spígsporar fram og aftur, er dimmt og þrengslalegt, en þó er enn dimmra í svartholinu með grindagluggunum fyrir. Þar fyrir innan sitja fjötraðir fangar, hinir verstu óbótamenn.

Einn geisli frá sólinni, sem er að setjast, skín inn í tómlegan fangaklefann. Sólin skín jafnt yfir vonda og góða. Fanginn horfir svipdimmur og hörkulegur á kaldan geislann og augnaráðið er ljótt. Dálítill fugl kemur fljúgandi að gluggagrindinni. Fuglinn syngur jafnt fyrir réttláta og rangláta, hann kvakar stuttlega: "ví, ví," situr kyrr um stund við grindina, reytir af sér eina fjöður og ýfir á sér fiðrið um háls og bringu - og vondi maðurinn hlekkjaði horfir á það, og mýkist þá svipurinn nokkuð, þó harður sé og ófrýnn. Það rennur upp bjartari hugsun í brjósti fangans, sem hann getur ekki sjálfur gert sér grein fyrir. En sú hugsun á eitthvað skylt við sólargeislann, sem skein inn í klefann til hans gegnum grindina, eitthvað skylt við ilminn af fjólunum, sem spretta svo grózkulega á vorin utan í virkisbrekkunni. Í þessu gellur við veiðihornsþytur. Fuglinn flýgur frá grindaglugga fangans, sólargeislinn hverfur, og aftur verður dimmt í klefanum, dimmt í hjarta vonda mannsins. En allt um það, sólin hefur náð að skína þangað inn, og fuglinn hefur náð að syngja þangað inn.

Hljómið áfram, fögru veiðihornstónar! Kvöldið er unaðsblítt og hafið kyrrt og spegilfagurt.



Netútgáfan - mars 1999