NYKURINN Í HOLTSVATNI



Svo stóð á, að sóknarbændur áttu einu sinni að gjöra upp og hlaða kirkjugarðinn á Barði í Fljótum. Dag einn snemma voru þeir allir komnir til þess starfs, nema karl einn; sá maðurinn þótti heldur grályndur og lítt við alþýðuskap. Leið svo fram á miðjan dag, að karlinn kom ekki, og þótti hinum, að honum seinkaði. Um miðdegisbil sáu þeir, hvar karl kemur og teymir eftir sér gráan hest. Þegar karl kemur, verður hann fyrir hrakyrðum hinna, er áður höfðu komið, að hann kæmi seint í samvinnuna. Karl lét sér ekki óðslega og spyr, hvað hann skuli vinna. Vill þá svo til, að honum er skipað í flokk með þeim, er flyja áttu hleðslu í garðinn, torf og strengi, og lætur hann sér það vel líka. Gráni var mjög úfinn og illur við aðra hesta, er voru í torflestinni, sleit sig aftan úr þeim, beit þá og barði, og þar kom, að enginn hesturinn hélst við fyrir honum. Þetta þótti flutningsmönnum mein mikið, og kom þeim nú saman um að leggja á hann þeim mun þyngra; en það kom allt fyrir ekki. Hann fór eins léttilega með helmingi þyngri klyfjar eins og áður og linnti ekki fyrr látum en hann hrakti úr höndum þeim alla aðra hestana, og varð hann þá einn eftir. Karl tók þá klárinn og lagði á hann eins mikið og áður hafði verið lagt á alla hina hestana í hverri ferð og fór með hann á milli, og var hann þá spakur. Þannig flutti hann á Grána alla hleðsluna í garðinn. En er því var lokið, tekur hann beislið fram af honum undir kirjugarðinum, þar sem hann var nýhlaðinn, og slær með beislinu á lendar hestinum, í því hann sleppir honum. Við það kunni Gráni ekki, setur upp rassinn, og koma báðar lappirnar á kirkjugarðinn, er hlaðinn hafði verið upp um daginn, og hrundi stórt skarð í hann, og hefur það aldrei staðið síðan, hvað oft sem það hefur verið hlaðið, uns farið var að hafa það fyrir ganghlið út í kirkjuna. En það sást síðast til ferðar klársins, að hann brá á leik, er hann var laus, og linnti ekki fyrr en hann komst í Holtsvatn; þóttust þá allir vita, að þetta hefði verið nykur.


Netútgáfan - janúar 1997