Freyr, sonr Niarðar, hafði setzk í Hliðskiálf ok sá um heima alla. Hann sá í Iötunheima, ok sá þar mey fagra, þá er hón gekk frá skála föður síns til skemmo. Þar af fekk hann hugsóttir miklar.
Skírnir hét skósveinn Freys. Niörðr bað hann kveðia Frey máls. Þá mælti Skaði:
- Rístu nú, Skírnir,
- ok gakk at beiða
- okkarn mála mög
- ok þess at fregna,
- hveim enn fróði sé
- ofreiði afi.
Skírnir kvað:
- Illra orða
- er mér ón at ykrom syni,
- ef ek geng at mæla við mög
- ok þess at fregna,
- hveim enn fróði sé
- ofreiði afi.
Skírnir:
- Segðu þat, Freyr,
- fólkvaldi goða,
- ok ek vilia vita,
- hví þú einn sitr
- ennlanga sali,
- minn dróttinn, um daga.
Freyr:
- Hví um segiak þér,
- seggr enn ungi,
- mikinn móðtrega?
- þvíat álfröðull
- lýsir um alla daga
- ok þeygi at mínom munom.
Skírnir:
- Muni þína
- hykka ek svá mikla vera
- at þú mér, seggr, ne segir,
- þvíat ungir saman
- várom i árdaga;
- vel mættim tveir trúask.
Freyr:
- Í Gymis görðom
- ek sá ganga
- mér tíða mey;
- armar lýsto
- en af þaðan
- alt lopt ok lögr.
- Mær er mér tíðari
- en manni hveim
- ungom í árdaga;
- ása ok álfa
- þat vill engi maðr
- at vit samt sém.
[(Gylfaginning:) Ok nu skaltu fara ok biðia hennar mér til handa ok hafa hana heim hingat, hvárt er faðir hennar vill eða eigi, ok skal ek þat vel launa þér.]
Skírnir:
- Mar gefðu mér þá,
- þann er mik um myrkvan beri
- vísan vafrloga,
- ok þat sverð
- er siálft vegiz
- við iötna ætt.
Freyr:
- Mar ek þér þann gef
- er þik um myrkvan berr
- visan vafrloga,
- ok þat sverð
- er siálft mun vegaz,
- ef sá er horskr er hefir.
Skírnir mælti við hestinn:
- Myrkt er úti,
- mál kveð ek okr fara
- úrig fiöll yfir,
- þyria þióð yfir;
- báðír vit komumk,
- eða okr báða tekr
- sá inn ámátki iötunn.
Skírnir reið í Iötunheima til Gymis garða. Þar vóro hundar ólmir, ok bundnir fyrir skíðgarðs hliði, þess er um sal Gerðar var. Hann reið at þar er féhirðir sat á haugi ok kvaddi hann:
- Segðu þat, hirðir,
- er þú á haugi sitr
- ok varðar alla vega,
- hvé ek at anspilli
- komumk ens unga mans
- fyr greyiom Gymis.
Hirðir kvað:
- Hvárt ertu feigr
- eða ertu framgenginn?
- [...]
- anspillis vanr
- þú skalt æ vera
- góðrar meyar Gymis.
Skírnir kvað:
- Kostir ro betri
- heldr en at klökkva sé,
- hveim er fúss er fara;
- eino dægri
- mér var aldr um skapaðr
- ok alt líf um lagit.
Gerðr kvað:
- Hvat er þat hlym hlymia
- er ek heyri nú til
- ossom rönnom í?
- iörð bifaz,
- en allir fyrir
- skiálfa garðar Gymis.
Ambátt kvað:
- Maðr er hér úti
- stiginn af mars baki,
- ió lætr til iarðar taka.
Gerðr kvað:
- Inn bið þú hann ganga
- í okkarn sal
- ok drekka inn mæra miöd;
- þó ek hitt óumk
- at hér úti sé
- minn bróðurbani.
- Hvat er þat álfa
- né ása sona
- né víssa vana?
- hví þú einn um komt
- eikinn fúr yfir
- ór salkynni at siá?
Skírnir kvað:
- Emkat ek álfa
- né ása sona
- né víssa vana;
- þó ek einn um komk
- eikinn fúr yfir
- yðor salkynni at siá.
- Epli ellifo
- hér hefi ek algullin,
- þau mun ek þér, Gerðr, gefa,
- frið at kaupa,
- at þú þér Frey kveðir
- óleiðastan lifa.
Gerðr kvað:
- Epli ellifo
- ek þigg aldregi
- at mannzkis munom,
- né vit freyr
- meðan okkart fiör lifir,
- byggiom bæði saman.
Skírnir kvad:
- Baug ek þér þá gef,
- þann er brendr var
- með ungom Óðins syni;
- átta ero iafnhöfgir,
- er af driúpa
- ena níundo hveria nótt.
Gerðr kvað:
- Baug ek þikkak,
- þótt brendr sé
- með ungom Óðins syni;
- era mér gullz vant
- í görðom Gymis,
- at deila fé föður.
Skírnir kvað:
- Sér þú þenna mæki, mær,
- mióvan, málfán,
- er ek hefi í hendi hér?
- höfuð höggva
- ek mun þér hálsi af,
- nema þú mér sætt segir.
Gerðr kvað:
- Ánauð þola
- ek vil aldregi
- at mannzkis munom;
- þó ek hins get
- ef it Gymir finniz,
- vigs ótrauðir,
- at ykr vega tíði.
Skírnir kvað:
- Sér þú þenna mæki, mær,
- mióvan, málfán,
- er ek hefi í hendi hér?
- fyr þessom eggiom
- hnígr sá inn aldni iötunn,
- verðr þinn feigr faðir.
- Tamsvendi ek þik drep,
- en ek þik temia mun,
- mær, at mínom munom;
- þar skaltu ganga
- er þik gumna synir
- síðan æva sé.
- Ara þúfo á
- skaltu ár sitia,
- horfa heimi ór,
- snugga heliar til;
- matr sé þér meirr leiðr
- en manna hveim
- enn fráni orm með firom.
- At undrsiónom þú verðir,
- er þú út kömr;
- á þik Hrímnir hari,
- á þik hotvetna stari;
- víðkunnari þú verðir
- en vörðr með goðom,
- gapi þú grindom frá.
- Tópi ok ópi,
- tiösull ok óþoli,
- vaxi þér tár með trega!
- Seztu niðr,
- en ek mun segia þér
- sváran súsbreka
- ok tvennan trega:
- Tramar gneypa
- þik skolo gerstan dag
- iötna görðom í;
- til hrímþursa hallar
- þú skalt hverian dag
- kranga kosta laus,
- kranga kosta vön;
- grát at gamni
- skaltu í gögn hafa
- ok leiða með tárom trega.
- Með þursi þríhöfðuðom
- þú skalt æ nara
- eða verlaus vera!
- Þitt geð grípi,
- þik morn morni!
- Ver þú sem þistill,
- sá er var þrunginn
- í önn ofanverða!
- Til holtz ek gekk
- ok til hrás viðar,
- gambantein at geta;
- gambantein ek gat.
- Reiðr er þér Óðinn,
- reiðr er þer Ásabragr,
- þik skal Freyr fiásk,
- en fyrinilla mær,
- en þú fengit hefir
- gambanreiði goða.
- Heyri iötnar,
- heyri hrímþursar,
- synir Suttunga,
- siálfir ásliðar,
- hvé ek fyrirbýð,
- hvé ek fyrirbanna
- manna glaum mani,
- manna nyt mani!
- Hrímgrímnir heitir þurs,
- er þik hafa skal
- fyr nágrindr neðan;
- þar þér vílmegir
- á viðar rótom
- geita hland gefi;
- æðri drykkio
- fá þú aldregi,
- mær, at þínom munom,
- mær, at mínom munom!
- Þurs ríst ek þér
- ok þriá stafi,
- ergi ok œði
- ok óþola;
- svá ek þat af ríst
- sem ek þat á reist,
- ef göraz þarfar þess.
Gerðr kvað:
- Heill ver þú nú heldr, sveinn,
- ok tak við hrímkálki,
- fullom forns miaðar;
- þó hafða ek þat ætlat,
- at myndak aldregi
- unna vaningia vel.
Skírnir kvað:
- Örindi mín
- vill ek öll vita,
- áðr ek ríða heim heðan,
- nær þú á þingi
- munt enom þroska
- nenna Niarðar syni.
Gerðr kvað:
- Barri heitir,
- er vit bæði vitom,
- lundr lognfara;
- en ept nætr nío
- þar mun Niarðar syni
- Gerðr unna gamans.
Þa reið Skírnir heim. Freyr stóð úti ok kvaddi hann ok spurði tíðinda:
- Segðu mér þat, Skírnir,
- áðr þú verpir söðli af mar
- ok þú stigir feti framarr,
- hvat þú árnaðir
- í iötunheima
- þíns eða míns munar.
Skírnir kvað:
- Barri heitir,
- er vit báðir vitom,
- lundr lognfara;
- en ept nætr nío
- þar mun Niarðar syni
- gerðr unna gamans.
Freyr kvað:
- Löng er nótt,
- langar ro tvær,
- hvé um þreyiak þriár?
- opt mér mánaðr minni þótti
- en siá hálf hýnott.
Skírnismál koma frá Ole Nielsby í Danmörku (onielsby@post4.tele.dk)