Hárbarðsljóð


HÁRBARÐSLJÓÐ



Þórr fór austrvegi ok kom at sundi eino. Öðrom megom sundzins var feriokarlinn með skipit. Þórr kallaði:


1.
Hverr er sá sveinn sveina
er stendr fyr sundit handan?

Hann svaraði:
2.
Hverr er sá karl karla
er kallar um váginn?

[Þórr kvað:]
3.
Ferðu mik um sundit,
fæði ek þik á morgon;
meis hefi ek á baki,
verðra matrinn betri;
át ek í hvíld,
áðr ek heiman fór,
síldr ok hafra;
saðr em ek enn þess.

[Feriokarlinn kvað:]
4.
Árligom verkom hrósar þú verðinom;
veitzatu fyrir görla;
döpr ero þín heimkynni,
dauð hygg ek at þín móðir sé.

5.
Þat segir þú nú,
er hveriom þikkir
mest at vita,
at mín móðir dauð sé.

[Feriokarlinn kvað:]
6.
Þeygi er sem þú
þriú bú góð eigir;
berbeinn þú stendr
ok hefir brautinga gervi,
þatki at þú hafir brækr þínar.

[Þórr kvað:]
7.
Stýrðu hingat eikionni,
ek mun þér stöðna kenna,
eða hverr á skipit
er þú heldr við landit?

[Feriokarlinn kvað:]
8.
Hildólfr sá heitir
er mik halda bað,
rekkr inn ráðsvinni,
er býr i Ráðseyiarsundi;
baðat hann hlennimenn flytia
eða hrossaþiófa,
góða eina
ok þá er ek gerva kunna;
segðu til nafns þíns,
ef þú vill um sundit fara.

[Þórr kvað:]
9.
Segia mun ek til nafns míns,
þótt ek sekr siákr,
ok til allz öðlis;
ek em Óðins sonr,
Meila bróðir,
en Magna faðir,
þrúðvaldr goða;
við Þórr knáttu hér dæma!
Hins vil ek nú spyria,
hvat þú heitir.

[Feriokarlinn kvað:]
10.
Hárbarðr ek heiti,
hylk um nafn sialdan.

Þórr kvað:
11.
Hvat skaltu of nafn hylia,
nema þú sakar eigir?

[Hárbarðr kvað:]
12.
En þótt ek sakar eiga,
þá mun ek forða fiörvi míno
fyr slíkom sem þú ert,
nema ek feigr sé.

[Þórr kvað:]
13.
Harm liótan mér þikkir í því,
at vaða um váginn til þín
ok væta ögur minn;
skylda ek launa kögorsveini þínom
kanginyrði,
ef ek komumk yfir sundit.

[Hárbarðr kvað:]
14.
Hér mun ek standa
ok þín heðan bíða;
fanntaðu mann inn harðara
at Hrungni dauðan.

[Þórr kvað:]
15.
Hins viltu nú geta
er vit Hrungnir deildom,
sá inn stórúðgi iötunn
er ór steini var höfuðit á,
þó lét ek hann falla
ok fyrir hníga.
Hvat vanntu þá meðan, Hárbarðr?

[Hárbarðr kvað:]
16.
Var ek með Fiölvari
fimm vetra alla
í ey þeiri
er Algron heitir;
vega vér þar knáttom
ok val fella,
margs at freista,
mans at kosta.

[Þórr kvað:]
17.
Hverso snúnuðo yðr konor yðrar?

[Hárbarðr kvað:]
18.
Sparkar átto vér konor,
ef oss at spökom yrði;
horskar átto vér konor,
ef oss hollar væri;
þær ór sandi
síma undo
ok ór dali diúpom
grund om grófo;
varð ek þeim einn öllom
efri at ráðom;
hvílda ek hiá þeim systrom siau
ok hafða ek geð þeira allt ok gaman.
Hvat vanntu þá meðan, Þórr?

Þórr [kvað:]
19.
Ek drap Þiaza,
enn þrúðmóðga iötun,
upp ek varp augom
Allvalda sonar
á þann inn heiða himin;
þau ero merki mest
minna verka,
þau er allir menn síðan um sé.
Hvat vanntu meðan, Hárbarðr?

Hárbarðr [kvað:]
20.
Miklar manvélar
ek hafða við myrkriðor,
þá er ek vélta þær frá verom;
harðan iötun
ek hugða Hlébarð vera,
gaf hann mér gambantein,
en ek vélta hann ór viti.

Þórr kvað:
21.
Illom huga
launaðir þú þá góðar giafar.

Hárbarðr kvað:
22.
Þat hefir eik,
er af annarri skefr;
um sik er hverr í slíko.
Hvat vanntu meðan, Þórr?

Þórr kvað:
23.
Ek var austr
ok iötna barðag
brúðir bölvísar,
er til biargs gengo;
mikil myndi ætt iötna,
ef allir lifði,
vætr myndi manna
undir miðgarði.
Hvat vanntu meðan, Hárbarðr?

Hárbarðr kvað:
24.
Var ek á Vallandi
ok vígom fylgðag;
atta ek iöfrom,
en aldri sættak;
Óðinn á iarla,
þá er í val falla,
en þórr á þræla kyn.

Þórr kvað:
25.
Óiafnt skipta
er þú myndir með ásom liði,
ef þú ættir vilgi mikils vald.

Hárbarðr kvað:
26.
Þórr á afl orit,
en ekki hiarta;
af hræzlo ok hugbleyði
þér var i hanzka troðit,
ok þóttiska þú þá Þórr vera;
hvárki þú þá þorðir
fyr hræzlo þinni
hniósa né fisa,
svá at Fialarr heyrði.

Þórr kvað:
27.
Hárbarðr inn ragi!
ek mynda þik í hel drepa,
ef ek mætta seilaz um sund.

Hárbarðr kvað:
28.
Hvat skyldir þú um sund seliáz,
er sakir ro allz öngar?
Hvat vanntú þá, Þórr?

[Þórr kvað:]
29.
Ek var austr
ok ána varðak,
þá er mik sótto
þeir Svárangs synir;
grióti þeir mik börðo,
gagni urðo þeir þó litt fegnir,
þó urðo þeir mik fyrri
friðar at biðia.
Hvat vanntu þá meðan, Hárbarðr?

Hárbarðr kvað:
30.
Ek var austr
ok við einhveria domðak,
lék ek við ena línhvíto
ok launþing háðak,
gladdak ena gullbiörto,
gamni mær unði.

Þórr [kvað:]
31.
Góð átto þér mankynni þar þá.

Hárbarðr kvað:
32.
Liðs þíns væra ek þá þurfi, Þórr,
at ek helda þeiri enni línhvíto mey.

Þórr [kvað:]
33.
Ek mynda þér þá þat veita
ef ek viðr of komiz.

Hárbarðr kvað:
34.
Ek mynda þér þá trúa,
nema þú mik í tryggð véltir.

[Þórr kvað:]
35.
Emkat ek sá hælbítr
sem húðskór forn á vár.

[Hárbarðr kvað:]
36.
Hvat vanntu þá meðan, Þórr?

[Þórr kvað:]
37.
Brúðir berserkia
barðak í Hléseyio;
þær höfðo verst unnit,
vélta þióð alla.

Hárbarðr [kvað:]
38.
Klæki vanntu þá, Þórr,
er þú á konom barðir.

Þórr [kvað:]
39.
Vargynior vóro þær,
en varla konor,
skeldo skip mitt,
er ek skorðat hafðak,
ægþo mér iárnlurki,
en elto Þiálfa.
Hvat vanntu meðan, Hárbarðr?

[Hárbarðr kvað:]
40.
Ek vark í hernom,
er hingat görðiz
gnæfa gunnfana,
geir at rióða.

Þórr kvað:
41.
Þess viltu nú geta,
er þú fórt oss ólubann at bióða.

Hárbarðr kvað:
42.
Bæta skal þér þat þámunda baugi,
sem iafnendr unno,
þeir er okr vilia sætta.

Þórr kvað:
43.
Hvar namtu þessi
in hnæfiligo orð,
er ek heyrða aldregi
hnæfiligri?

Hárbarðr kvað:
44.
Nam ek at mönnum
þeim enom aldrænom,
er búa í heimis skógom.

Þórr kvað:
45.
Þó gefr þú gott nafn dysiom,
er þú kallar þat heimis skóga.

Hárbarðr kvað:
46.
Svá dæmi ek um slíkt far.

Þórr kvað:
47.
Orðkringi þín
mun þér illa koma,
ef ek ræð á vág at vaða;
úlfi hæra
hygg ek at þú æpa mynir,
ef þú hlýtr af hamri högg.

Hárbarðr kvað:
48.
Sif á hó heima,
hans mundo fund vilia,
þann muntu þrek drýgia,
þat er þér skyldara.

Þórr kvað:
49.
Mælir þú at munnz ráði,
svá at mér skyldi verst þikkia,
halr enn hugblauði,
hygg ek at þú liúgir.

Hárbarðr kvað:
50.
Satt hygg ek mik segia,
seinn ertu at för þinni,
langt myndir þú nú kominn, Þórr,
ef þú litum færir.

Þórr kvað:
51.
Hárbarðr in ragi!
heldr hefir þú nú mik dvalðan!

Hárbarðr kvað:
52.
Ása-Þórs
hugða ek aldregi mundo
glepia féhirði farar.

Þórr kvað:
53.
Ráð mun ek þér nú ráða:
ró þú hingat bátinom,
hættom hætingi,
hittu föður Magna!

Hárbarðr kvað:
54.
Farðu firr sundi,
þér skal fars synia!

Þórr kvað:
55.
Vísa þú mer nú leiðina,
allz þú vill mik eigi um váginn feria!

Hárbarðr kvað:
56.
Lítit er at synia;
langt er at fara;
stund er til stoksins,
önnor til steinsins,
haltu svá til vinstra vegsins,
unz þú hittir Verland;
þar mun Fiörgyn
hitta Þór, son sinn,
ok mun hón kenna hánom áttunga brautir
til Óðins landa.

[Þórr] kvað:
57.
Mun ek taka þangat í dag?

[Hárbarðr] kvað:
58.
Taka við víl ok erfiði
at uppverandi sólo,
er ek get þána.

[Þórr] kvað:
59.
Skammt mun nú mál okkat vera,
allz þú mér skætingo einni svarar;
launa mun ek þér farsynion,
ef vit finnomk í sinn annat!

[Hárbarðr kvað:]
60.
Farðu nú þars þik hafi allan gramir!


Hárbarðsljóð kemur frá Ole Nielsby í Danmörku (onielsby@post4.tele.dk)

Netutgáfan - apríl 1999