1. Frá Hringi konungi
HRINGR er konungr nefndr, er réð fyrir Danmörku Hann var vitr ok vinsæll. Hann átti drottningu, er Signý hét. Hún var dóttir Úlfheðins konungs af Reiðgotalandi. Hún var allra kvenna vænst ok vitrust. Hringr konungr ól bráðliga við henni þrjú börn, sonu tvá ok eina dóttur, er Ingibjörg hét. Hún var prýdd öllum kvenligum listum. Svá var ok skær hennar ásjóna sem skínanda gull, ok at öllu var hún svá sköpuð sem hverr mundi sik kjósa vilja. Synir Hrings konungs hétu Hálfdan ok Ásmundr. Þeir váru fríðir sýnum. Þó var Hálfdan fyrir þeim um alla hluti. Ásmundr var þá tíu vetra, en Hálfdan níu, er hér var komit sögunni. Konungr lét dóttur sinni skemmu reisa. Þat hús var gert með miklum hagleik. Konungsdóttur þjónuðu tólf skemmumeyjar, ok váru þær jarla dætr ok hertuga. Konungr unni harðla mikit dóttur sinni. Stendr nú hennar líf með þvílíkum blóma sem fyrr var sagt. Var konungr mjök gamlaðr.
Jarl er nefndr Þorfiðr. Hann var í ríki konungs ok einn hans mesti vinr ok honum hollr ok trúr í öllum ráðum. Jarl var manna vitrastr, ok því lét konungr hann jafnan með hirðinni vera. Hann fóstraði konungsbörnin ok unni þeim harðla mikit.
Jarl var einn með konungi, er Þórir hét. Hann var kallaðr inn sterki. Hann var svá sterkr, at engi var sterkari í ríkinu. Jarl var landvarnarmaðr konungs. Þat hafði ein flagðkona lagt á Þóri jarl, at hann mátti eigi mannsblóð sjá. Þó var hann mikils metinn af konungi. Hann sat þar optast, er á Fjóni hét.
Eina nótt bar svá til, þá er Ingibjörg lá í sæng í skemmu sinni ok svaf, at hún lét illa í svefni, ok eptir langan tíma liðinn vaknaði hún. Skemmumeyjar hennar spurðu, hvat hana hafði dreymt, en hún vildi eigi segja þeim. Annan dag eptir kom Þorfiðr jarl í skemmuna ok settist niðr hjá konungsdóttur. Þau taka tal sín á milli.
Ingibjörg mælti: "Ek vil segja þér draum minn, fóstri."
"Hversu er hann?" segir jarl.
Hún svarar: "Þat er upphaf í draumi mínum, at ek þóttumst úti stödd, ok varð mér litit til hafs. Þar sá ek dökkva nokkurn, ok var fyrst fjarri mér, en þó færðist mér hann nær ok nær. Um síðir sá ek, at þetta váru skip mörg ok urðu hér landföst, ok af þeim runnu ótal varga ok stefndu hingat til borgarinnar. Tveir melrakkar runnu fyrir vörgunum, ok váru báðir óþokkaligir. Öll váru þessi kvikendi grimmlig. Þau létu ekki ógert ok rifu bæði menn ok hesta ok allt þat, er þeir náðu. Ok þar kom at síðustu, at þeir sóttu at þér, fóstri minn, ok at föður mínum, ok í því vaknaða ek, ok ráð nú drauminn, fóstri minn," segir Ingibjörg.
Jarl tók til máls: "Þessi draumr er auðráðinn," segir hann. "Oss mun skjótt koma hersaga, en þá vil ek eigi ráða hann lengr."
Fell þar niðr tal þeira. Gekk jarl í burt.
Eitt kveld bar svá til, at konungr sat yfir drykkjuborðum, at upp lukust hallardyrr. Gengu þar inn tíu menn. Kenndi konungr þar Þóri jarl ok hans kumpána. Konungr spurði tíðenda. Jarl segir, at víkingar váru við land komnir, þeir er ekki létu ógert. Konungr spurði, hvat þeir hétu.
Jarl segir, at annarr þeira hét Sóti, en annarr Snækollr, -- "Sóti ferr þess erendis, at hann vill biðja dóttur þinnar."
Konungr spurði, hversu Sóti væri at sjá.
Jarl svarar: "Sóti er bölvaðr berserkr. Hann er hálflitr. Er hann öðrum megin blár, en öðrum megin rauðr. Hann hefir ekki klæði á búknum. Hann er sköllóttr um allt höfuðit, nema eitt hár stendr upp ór miðjum hausi hans."
Konungr mælti: "Heldr munu vér þá berjast en gifta þeim manni dóttur vára."
Allir fýstu þess heldr, þó at konungr hefði eigi lið við. Þeir víkingarnir höfðu fengit konungi tveggja daga frest at safna liði, ok fekk konungr lítit lið, af því at tíminn var stuttr, ok fekk hann alls þrjú hundruð manna.
Þat sama kveld, er bardaginn skyldi vera eptir um morguninn, mælti Hálfdan við Ásmund, bróður sinn: "Þat vilda ek, bróðir, at vit færum ofan til strandar ok fyndum vit víkingana, því at mér er allmikil forvitni á at finna þá ok sjá Sóta."
Ásmundr mælti: "Þangat skal ek aldri koma, því at ek veit, at skjótt verð ek drepinn, ef ek kem þar"
Hálfdan mælti: "Þat vissa ek, at þú mundir ragr vera, því at þú þorir hvergi þik at hræra."
Ásmundr mælti þá: "Fylgja mun ek þér, ef þú ert einráðinn í at fara.
Hálfdan mælti: "Nú gerir þú vel, ok förum vit í stað."
2. Víkingar felldu Hring konungEptir þetta fóru þeir bræðr ok léttu eigi fyrr en þeir kómu til landtjalda Sóta. Hálfdan gekk fyrir Sóta ok kvaddi hann virðuliga. Sóti tók honum vel.
Hálfdan mælti: "Þat er þó satt at segja, at þú ert tíguligr maðr, Sóti, ok slíka vilda ek marga mína mága ok þú ert."
"Þú ert vel viti borinn sveinn," segir Sóti, "ok kannt glöggt at sjá mann á velli, ok mundir þú eigi auðnulauss, ef þú kæmir þér í sveit með mér."
Hálfdan svarar: "Gæfuskort mun ek til þess hafa at vera hjá svá góðum höfðingja sem þú ert, Sóti minn."
Sóti mælti:"Þat vilda ek, at þú færir eigi gjafarlauss í burtu, eða hvar er Hundi, féhirðir minn?"
"Hér em ek," segir Hundi.
"Fá þú þessum sveini þrjár merkr silfrs."
Hundi gerir svá. Halfdan þakkar Sóta ok ferr síðan út ór tjaldinu. Ásmundr, bróðir hans, hafði staðit úti fyrir tjaldinu, á meðan Hálfdan hafði inni verit. Gengu þeir nú heim til hallar. Segir Hálfdan Þorfinni jarli allt af ferðum sínum ok fær honum í hönd féit. Jarl lét vel yfir þessi ferð.
Um morguninn eptir bjóst konungr til bardaga. Þrjú váru hlið á borginni, ok ætlaði konungr at verja borgina. Skipaði hann Þorfinni jarli at verja eitt borgarhliðit, en annat varði Þórir jarl inn sterki, en konungr sjálfr it þriðja, ok hafði hverr þeira hundrað manna. Konungssynir váru báðir hjá Þorfinni jarli í bardaganum.
Nú skal segja frá þeim Sóta ok Snækolli, at þeir skipta svá liði, at Sóti skal stríða í móti konungi, Snækollr í móti Þóri jarli, en þriðjungr liðs móti Þorfinni jarli. Ganga víkingar nú frá skipum ok bíta í skjaldarrendr. Tekst þar bardagi ákafr. Sóti gekk hart fram, þar er konungr er fyrir. Snækollr sótti fast at Þóri jarli, svá at hann hjó á báðar hendr. Þórir jarl gekk hart fram í fyrstu. Því næst hjó Snækollr til fylgdarmanns Þóris jarls. Hann fekk þegar bana. En þegar jarl sá blóðit, hljóp jarl ór borgarhliðinu ok inn í borgina. Snækollr gekk þegar inn í hliðit með sína menn ok svá í borgina ok drepr þar Þóri jarl.
Þetta sér Þorfiðr jarl ok snýr þegar í móti Snækolli með nokkura menn, en Hálfdan varði á meðan þat hlið, er jarl hafði áðr varit. Nú var bardagi inn harðasti. Jarl sér þá, at Sóti sótti fast at konungi ok víkr þangat til, ok í því hjó Sóti til konungs. Jarl brá við skildi, ok klauf Sóti hann allan at endilöngu, ok kom sverðit á fót konungi, svá at af tók. Þá fell konungr. Jarl var bæði sárr ok móðr ok fellr í valinn um síðir. Þá var svá myrkt af nótt, at hvergi sá frá sér. Engi stóð uppi af konungsmönnum. Víkingar gengu til skipa, bæði móðir ok sárir. Drekka þeir lengi áfram um kveldit, en fóru síðan at sofa ok tóku á sik náðir.
3. Jarl barg Hálfdani ok IngibjörguNú er at segja frá Þorfinni jarli, at hann ríss upp í valnum. Hann tók fyrir brjóst konungi ok fann, at hann var dauðr. Hann gekk þá þangat, er þeir Hálfdan ok Ásmundr lágu. Hann sér, at Ásmundr var dauðr. Hann spyrr, hvárt Hálfdan mætti nokkut mæla. Hann kvað eigi trauða til þess. Jarl spyrr, hvárt hann væri eigi sárr.
Hálfdan kveðst eigi sárr vera, --"en fell ek af mæði," sagði hann, "eða hvat kanntu at segja mér til Ásmundar, bróður míns?"
Jarl svarar: "Hann er nú dauðr."
"Vissa ek þat," segir Hálfdan, "at hann var ekki at manni."
Jarl bar Hálfdan ór valnum, því at hann var mjök stirðr, svá at hann mátti eigi ganga. Jarl gekk til skemmu Ingibjargar, en er hún sá jarl, fagnaði hún honum vel ok spurði tíðenda. Jarl segir konung ok Ásmund, bróður hennar, dauðan ok allir borgarmenn. Ingibjörg varð mjök hrygg við ok grét. Jarl segir annat betra en at gráta. Jarl kvað nú skemmumeyjar hennar verða at skilja við hana. Jarl tók þá Ingibjörgu ok berr hana á hendi sér ok Hálfdan öðrum megin, gengu síðan til skógar, ok finnr fyrir sér lítinn bæ ok klappar á dyrum. Kona gekk þar út ok heilsar jarli. Hann tekr vel kveðju hennar. Sjá kona hét Gríma.
Jarl mælti þá: "Þat vilda ek, Gríma," segir hann, "at þú takir við börnum þessum ok geymir, þar til er ek kem eptir þeim, því at ek veit, at þau eru hér geymd fyrir víkingunum. Eru hér þrjár merkr silfrs, er ek vil gefa þér."
Hún tók við hvárutveggja, fénu ok börnunum, en jarl fór heim til borgar ok lagðist niðr í valinn. Engi maðr varð varr við hans ferð.
Sóti ok hans menn vakna snemma um morguninn ok hugðu gott til konungsdóttur. Gengr hann þegar frá skipunum ok hans menn allir til borgarinnar. Ok er þeir koma þar, rannsaka þeir valinn ok finna hvergi annan konungsson. Þeir sjá Þorfinn jarl ok spurðu, hvárt hann vissi ekki til annars konungssonar, en hann kveðst ekki til hans vita. Sóti hafði farit til skemmu Ingibjargar ok kom aptr ok sagði hana á burtu ok kvað jarl til barnanna vita. Jarl kveðst eigi til þeira vita, en Sóti lést mundu aflima hann, ef hann vildi eigi segja til barnanna. Jarl kvaðst eigi segja mundu. Sóti vildi eigi at heldr drepa jarl. Sóti tók þá undir sik bæði ríkit ok þegna. Gerðist hann þá konungr í mörku, þótt þat væri illa fengit. Þjónuðu honum ok menn heldr af hræðslu en góðvilja.
Jarl var hljóðr þann vetr. Lét Sóti leita þeira systkina, ok fundust þau ekki, en þegar farit var í nánd bæ Grímu, þá laust ávallt á hríð, ok urðu menn Sóta aptr at snúa.
Einn morgun snemma gengr jarl, svá at engi vissi, til bæjar Grímu. En er hann kom, stóð hún úti ok hjá henni bæði börnin. Hún heilsaði jarli glaðliga. Hann tók því vel. Þau systkin urðu þá harðla fegin fóstra sínum ok kysstu hann. Jarl kvað nú börnin mundu verða at skilja við Grímu ok kvaddi hana. Gekk hann nú burt með börnin, þar til er hann kom til sjóvarstrandar. Þar sá Hálfdan skipaflota.
Jarl átti þar eitt skip ok kvað Hálfdan skyldu þat eiga ok fjárhlut, -- "ok skaltu fara til Bjarmalands til Óttars jarls, bróður míns, ok segja, at hann taki við þér fyrir mín orð, en ef hann er tregr til, þá fá honum gull þetta til jartegna, ok mun hann þá við þér taka."
Hálfdan mælti: "Þat vil ek nú, fóstri minn, at þú færir með mér."
Jarl neitti því. Minntist hann þá við þau systkin ok gekk heim síðan, en Hálfdan fór á skip með Ingibjörgu ok helt í haf, ok byrjaði þeim vel, tók Bjarmaland. Hann gekk frá skipi með öllum mönnum sínum ok til hallar jarls. Hálfdan gekk fyrir jarl ok kveðr hann. Jarl tók honum vel ok spurði tíðenda. Hálfdan segir þá sem var, at Hringr konungr var andaðr ok þat með, at Þorfiðr jarl hafði sent hann þangat til halds ok trausts. Jarl lét seinliga við því. Þá fekk Hálfdan jarli gullit.
Jarl mælti þá: "Mikit þykkir bróður mínum undir, at ek taki við þér, enda skal ek ok svá gjarna gera."
Setti jarl þá Hálfdan it næsta sér, en Ingibjörgu var fylgt til skemmu dóttur jarls, er Þóra hét. Hún var bæði væn ok vitr.
4. Hálfdan barðist við tröllEinn dag gekk Hálfdan fyrir jarl ok kveðr hann. Jarl tók því vel ok spyrr, hvat undir kveðju sé. Hálfdan segist vilja halda fyrir land fram. Jarl fekk honum þrjú skip ok dreka mikinn inn fjórða. Skip þessi váru vel skipuð at mönnum ok vápnum. Hálfdan þakkaði jarli þessa gerð ok tók orlof af honum. Fór hann síðan til skipa ok Ingibjörg, systir hans, með honum. Þá var Hálfdan tólf vetra, er hann lét frá landi ok í haf. Helt hann víða um sumarit.
En er haustaði, vildi hann halda aptr til Bjarmalands. Kómu þá á fyrir honum þokur ok hafvillur, ok rakst hann um haf innan. Þá gerði at þeim stórviðri svá mikit, at skipin öll týndust nema dreki Hálfdanar, ok lét hann reka at honum marga snarvölu. Ok er þetta var gert, rekr drekann at björgum stórum ok upp á sand sléttan. Hálfdan segir, at þeir munu þar um búast, en þeir báðu hann fyrir sjá. Þeir setja þá upp drekann. Viðr var þar rekinn mikill á sandinn, ok taka þeir þar til skálasmíðar, ok var skjótt algerr. Hálfdan gengr á jökla jafnan ok nokkurir menn með honum, en sumir váru eptir hjá Ingibjörgu við skála. Menn Hálfdanar spurðu, hvat landi þetta væri. Hálfdan kvað þá mundu vera komna at Hellulands óbyggðum.
Einn dag gekk Hálfdan einn á jökla at afla fanga. Hann fór þann dag allan. Um síðir kom hann at einstigi nokkuru. Hann hafði öxi eina í hendi, er Óttarr jarl hafði gefit honum. Hálfdan gekk í einstigit. Spor váru klöppuð í berginu, en í milli sporanna var eigi skemmra en fjögra álna. Hálfdan krækti axarhyrnunni upp í sporin ok las sik svá upp eptir skaptinu, þar til er hann komst upp á bjargit.
Þar sá hann helli stóran ok í bjartan eld. Hann gengr at hellisdyrum ok sér, at tvau tröll sátu við eldinn, annat kvensvipt, en annat karlsvipt, ok höfðu soðketil í milli sín. Þar var í bæði hrossa slátr ok manna. Karl hafði krók í nefinu, en kerling hring. Þat var gaman þeira, at hann krækti króknum í hringinn, ok var þá upp á þeim ýmsir endarnir, en þá krókrinn slapp ór hringnum, fekk kerling bakfall.
Hún mælti þá: "Eigi vil ek þetta gaman hafa, Járnnefr minn sæll."
"Svá skal vera, Sleggja mín," segir hann, ok höfðu þá lokit ór katlinum.
Járnnefr tekr þá til orða: "Er nokkut eptir, Sleggja," segir hann, "af þeim hálfum þriðja tigi manna, er ek seidda hingat í fyrra vetr?"
Hún segir alllítit um þat. Hún gekk þá innar eptir hellinum ok kom svá aptr, at hún hafði sinn mann undir hvorri hendi sér, ok leggr niðr hjá eldinum ok segir, at eigi váru fleiri eptir. Hálfdan sér nú, at þetta váru röskligir menn ok svá líkir, at hvárigan mátti þekkja frá öðrum, ok ætlaði Hálfdan, at þeir væru tvíburar. Hálfdan snarar þá inn í hellinn ok at tröllkarlinum ok hjó á háls honum með öxinni, svá at af tók höfuðit, en hann sitr sem áðr.
Kerling sprettr þá upp ok mælti: "Þat er vel, Hálfdan," segir hún, "at vit höfum fundist."
Hann hefir sik nú undan, en hún sækir eptir, þar til er hún náði saxi einu. Hún sótti at honum fast, en hann varðist vel. Sleggja kastar saxinu ok hleypr undir Hálfdan. Þeira glíma var hörð ok löng, ok rak Sleggja hann um allan hellinn, en svá var hann mjúkr, at hún kom honum aldri af fótunum. Þar til rekst hann, at þau kómu at gjá einni. Hún var bæði djúp ok breið. Þá varð Sleggja framar á gjábakkanum. Í því var kippt undan henni fótunum ok datt hún ofan í gjána. Hálfdan helt þá í hárit á henni. Hann sá eitt sax gulli búit liggja hjá sér. Hann brá því skjótt ok hjó af Sleggju höfuðit. Hálfdan spurði, hverr honum hefði dugnað veitt eða saxit gefit, en engi svaraði honum þá um sinn.
5. Hálfdan barg jarlsdótturÞá er Hálfdan hafði þetta unnit, gekk hann innar eptir hellinum, þar til er hann kom at afhelli einum. Þar sá hann konu sitja á stóli. Hár hennar var bundit við stólbrúðirnar. Fætr hennar váru í köldu jöklavatni.
Hún mælti, er hún sér manninn: "Skjótt drepr Járnnefr þik, maðr, ef hann veit, at þú ert hér."
Hálfdan mælti: "Ek hefi drepit hann ok svá Sleggju, eða hvat heitir þú?"
Hún kveðst Hildr heita ok vera dóttir Angantýs jarls af Skotlandi, --"bræður mínir hétu Sigmundr ok Sigurðr. Þeir váru tvíburar. Vér héldum fyrir land fram í fyrra sumar. Seiddi Járnnefr mik hingat ok öll oss, ok ætlaði hann sér at eiga mik, en drepa kerlingu sína, en ek vilda þat eigi."
Hálfdan leysti hana þá, ok gengu þau fram í hellinn, ok váru þeir bræðr mjök at komnir. Þeir váru svá magrir, at skinn var skorpit niðr við beinin. Hún settist undir herðar Sigurði, en Hálfdan undir herðar Sigmundi, ok dreypir víni á varir þeim, ok nærðust þeir skjótt, svá at þeir máttu mæla. Þeir spurðu, hverir þeim höfðu líf gefit. Hildr segir, at hann héti Hálfdan ok væri sonr Hrings konungs ór Danmörku. Þeir urðu því harðla fegnir, er þeir sáu systur sína heila, ok þakka þau öll Hálfdani, ok váru þau þar fimm nætr.
En í annan stað er at segja frá mönnum Hálfdanar, at þeir váru mjök hugsjúkir um hann, en Ingibjörg, systir hans, vakti bæði mótt ok dag ok neytti hvárki svefns né matar.
At fimm nóttum liðnum bjuggust þau öll í burt ór hellinum, ok hafði Hálfdan þaðan gull ok silfr ok margar gersimar ok kom heill til sinna manna. Urðu þeir honum fegnir ok þó mest systir hans. Segir hann þeim allt um ferðir sínar. Kærleikar miklir váru með þeim Hildi ok Ingibjörgu. Þar sat Hálfdan þann vetr, ok var nú allt kyrrt.
6. Frá Hálfdani ok BrönuAt várdögum lét Hálfdan búa dreka sinn ok fram setja, ok helt hann á burt at áliðnu sumri. Þá kom stórviðri á mikit fyrir Hálfdani, ok varð hann at halda at þeim björgunum, er öðrum megin váru fjarðarins. Hálfdan segir, at þeir muni þar um búast, ok váru þeir þar vetr annan. Fóru þeir á jökla hvern dag Hálfdan, Sigmundr ok Sigurðr at afla matfanga. Skorti þá ekki vætta i skálanum.
Einn dag, þá er þeir fóstbræðr fóru á jökla, heyrðu þeir skellihlátra mikla um kveldit. Því næst sjá þeir þrjár flagðkonur, ok var sú í rauðum kyrtli, er fyrst gekk. Þat sá Hálfdan, at hún var með mennsku móti, en eigi hinar.
En þegar er þau fundust, mælti rauðkyrtla: "Hér er vel til yndis skipat, ok ætla ek mér við konungsson."
Hálfdan spyrr þær at nafni. "Ek heiti Brana," segir rauðkyrtla, "en systr mínar Molda ok Mána."
"Skamm hafi þínar systr," segir Hálfdan.
Brana ræðr þegar á Hálfdan, ok glíma þau lengi. Mána hleypr á Sigurð, en Molda á Sigmund. Þær vefja þeim utan um sik, en gátu eigi fellt þá. Þau Hálfdan ok Brana áttu langan atgang.
Brana mælti: "Ertu gamall maður, Hálfdan?"
"Sextán vetra," segir hann.
"Ok ertu þó enn eigi kvensterkr," segir hún.
"Hví skal þat eigi prófa nú?" segir Hálfdan.
Hann bregðr henni þá á mjöðm, svá at hún fellr. Hálfdan spyrr, hvern hún mundi hans gera, ef hann væri svá kominn sem hún.
Brana mælti: "Hvárki er ek blóðdrekkr né mannæta, ok eigi munda ek drepa þik, er ek gaf þér líf í hellinum Sleggju, ok kippta ek undan henni fótunum, ok gaf ek þér sax þat, er þú hjótt hana með."
"Hví sagðir þú mér þetta svá seint?" segir Hálfdan, "ok skaltu at vísu upp standa."
Tóku þau þá tal sín á milli. Brana mælti: "Þat skaltu vita, Hálfdan, at mennsk er ek í aðra ætt, því at móðir mín var dóttir Vilhjálms konungs ór Vallandi. Járnhauss, faðir minn, nam hana í burt. Átti hann mik við henni, ok bregðr mér meir til hennar, en þó nokkut til hans. Átta ek at þjóna hundrað flagða."
Hálfdan mælti: "Illa þykkir mér þú stödd vera, en nú skaltu horfa á grúfu, meðan ek leik við systr þínar."
Hún kvað svá vera skyldu. Hálfdan ferr þangat, er þau Sigurðr ok Mána glímdu. Hann hrindir henni fyrir björg ofan heldr hraparliga, ok svá gerir hann við Moldu, ok sá heiðarliga í gaflhlaðit á henni. Brana lítr þá upp ok spyrr, hvar systr sínar sé.
"Ek hratt þeim ofan fyrir björg," segir Hálfdan.
"Þat var þér lítil fremd," segir hún, "því at önnur þeira var fimm vetra, en önnur sex, ok mun ek gott af þér hljóta ok svá þú af mér, en at sex nóttum liðnum vil ek þér félagar komið til hellis míns. Er hann heðan skammt í burt."
Hálfdan mælti, at svá skyldi vera. Fór Brana þá til hellis síns, en þeir félagar heim til skála síns.
7. Drepinn JárnhaussÞá er liðnir váru sex dagar, bjuggust þeir fóstbræðr heiman frá skálanum ok váru vel vápnaðir ok létta eigi fyrr en þeir koma til Brönu. Þá kom Brana í móti þeim ok kvaddi þá glaðliga.
Hún mæ1ti: "Nú vil ek, Hálfdan, at þú veitir mér lið, ok drepum vit flögðin öll, því at ek hefi nú drepit nokkur með því móti, at ek hefi gert þau drukkin öll, svá at þau drápust niðr sjálf, en faðir minn liggr í einni kerru. Hann hefir þrjú höfuð ok öll ósýnilig. Hún stendr á miðju hellisgólfinu. Hún er stór, en honum kemr ekki á óvart. En þó at þú getir drepit hann, þá vil ek ekki sjá þat, en ek mun verða at fara til með þér, ef vel skal fara, ok þykkir mér þat erfitt, en ekki vápn má hann bíta nema sax þitt, ok vil ek þat hafa."
Hálfdan kvað svá vera skyldu ok fekk henni saxit, en hún fekk hverjum þeira bræðra kylfur stórar. Þær váru allar með járni slegnar. Þau gengu innar í hellinn. Brana fór fyrst. Hún slökkvir ljósit. Þeir félagar slá þá flögðin bæði hart ok tíðum. Þar fell margr tvíhöfðaðr jötunn.
Hálfdan sér þá, hvar Járnhauss lá í kerrunni. Hann hörglaðist þegar á fætr. Hálfdan sló sem honum var hægast við vangann á honum með kylfunni, en hann brá sér hvergi við ok mælti: "Svikit hefir þú mik nú, Brana dóttir. Veit ek, at hér er kominn Hálfdan Hringsson, Sigmundr ok Sigurðr."
Þeir bræðr slógu þá báðir senn til hans með kylfunum, en hann stóð sem áðr. Þá váru drepin öll önnur flögðin. Járnhauss tók til Sigurðar ok brá honum á lopt. Í því slær Hálfdan í knésbætr honum, svá at hann fellr, ok verðr Sigurðr undir honum. Hálfdan veit þá eigi, hvat hann skal til gera.
Þá kom Brana at ok mælti: "Ek mun sjálf verða at drepa föður minn, því at ek sé, at þér getið eigi banat honum, ok mun þat illa fyrir mælast, ef ek verð honum at bana, en þó skal þat nú vera."
Brana hleypr nú at ok höggr á háls honum með saxinu, ok lét hann svá sitt líf. Hálfdan velti honum þá ofan af Sigurði. Í því kom dagr yfir hellisgluggann. Ekki brá Brana sér við þat. Hún kippir upp einum hlemm ór hellisgólfinu. Þar var undir sjávardjúp. Þar ryðr hún niðr í flögðunum.
Þá er þau höfðu þetta gert, þakkar hún þeim þetta verk ok bað þá vera hjá sér um vetrinn. Hálfdan segir svá vera skyldu. Brana var þá allkát. Þær Hildr ok Ingibjörg fóru ok í hellinn. Hálfdan lá hjá Brönu hverja nótt, en þeir fóstbræðr tefldu um daga.
8. Brana ræddi við HálfdanBrana hvarf í burtu hvern morgun, en kom ekki fyrr heim en at dagsetri. Einn tíma spyrr Brana Hálfdan, hversu langt væri til sumars.
"Sex vikr," segir hann.
"Þá er vel," segir hún, "at þér hefir eigi lengra þótt í hellinum en er, því at nú er sumardagr inn fyrsti á morgun, ok muntu heðan vilja burt halda, ok skal þat vera, þótt mér þykki annat betra, en ek fer eigi kona ein saman, ok er ek með barni, ok ertu faðir at því."
Hálfdan kveðst þess eigi þræta, --"ok vil ek, at þú sendir mér," segir hann, "ef þat er sveinn, en ger sem þér líkar, ef þat er mey."
Hún kvað svá vera skyldu, -"ok muntu sigla heðan til Englands. Þar ræðr fyrir sá konungr, er Óláfr heitir. Hann a ser dóttur, er Marsibil heitir. Hún er nú vænust kölluð allra meyja í heiminum. Hún kann allar kvenligar íþróttir, ok þat vilda ek, at þú fengir hennar. Þú skalt þar nefnast einn kaupmaðr, ok hér eru grös þau, er ek vil gefa þér. Þau skaltu gefa konungsdóttur, ok muntu þá fá hennar ást. Þau hafa þá náttúru, ef hún leggr þau undir höfuð sér ok sefr á þeim, þá ann hún þér sem lífi sínu. Ok hér eru klæði, er ek vil gefa pér. Á þau bíta engi járn nema sax þitt. Aldri muntu á sundi mæðast, ef þú ert í þeim, ok eigi eldr granda. Hringr er inn þriði gripr, er þú skalt eiga. Hann heitir Hnituðr. Hann er sundr tekinn í þrem hlutum. Ef óvinr þinn er hjá þér, ok hafir þú hringinn, þá máttu vita, hvern dauðdaga hann ætlar þér. Ef hann vill þik með vápnum vega, þá er hringrinn rauðr sem blóð, en ef hann vill þik í eitri svíkja, þá er hann svartr sem bik.
Gengu þau nú til sjóvar. Þar stóð skip á sandi. Brana mælti: "Hér er skip, er ek vil gefa þér, Hálfdan. Þat hefi ek smíðat í vetr. Hefir þat byr, hvert sem þú vilt sigla. Drekinn heitir Skrauti."
Hálfdan þakkar Brönu gjafirnar. Hún mælti: "Heðan af muntu kallaðr Hálfdan Brönufóstri. Áki heitir landvarnarmaðr Óláfs konungs. Hann er illr maðr ok ótrúr. Hann er kallaðr Áki inn illi, íþróttamaðr mikill. Láttu hann ekki svíkja þik."
Hálfdan hét góðu um þat. Þau gengu þá heim til hellis ok sofa af þá nótt.
9. Hálfdan kom til EnglandsUm morguninn stendr Hálfdan upp snemma ok klæðist. Þá hafði Brana búit skip hans at öllu ok til komnir menn hans. Hann bauð Brönu at fara með sér, en hún kvaðst þar vera verða, en bað þá fóstbræðr at bera byrðar sínar af gulli til skips, ok svá gera þeir. Brana tók sér byrði, ok var sú meiri en þeira allar, ok fara þau nú með þat ofan til skips.
Hálfdan stígr nú á skip, ok varð skilnaðr þeira Brönu bæði harðr ok langr, ok Brana ýtti drekanum frá landi. Hálfdan sigldi í haf, ok rann þegar á byrr. Brana hafði eptir hjá sér dreka Hálfdanar. Hann sigldi, þar til hann kom at eyjum þeim, er Hlaðeyjar heita. Þar réð fyrir sú kona, er Hlaðgerðr heitir. Þar dvaldist Hálfdan um hríð ok gaf henni mikit fé, en hún bað hann sín vitja, ef hann þyrfti lítils við. Hann játar því ok heldr síðan burt frá eyjunum ok léttir eigi fyrr en hann kemr í England fyrir borg Óláfs konungs.
Hálfdan gengr fyrir konunginn ok kveðr hann. Konungr tekr honum vel ok spyrr, hverr hann sé. Hann kveðst Hálfdan heita ok vera einn kaupmaðr, --"ok vil ek biðja yðr vetrvistar."
Konungr veitti honum þat. Hálfdan fekk eina skemmu at láta í fé sitt ok skipaði þar mönnum sínum at geyma. Þeir Sigurðr ok Sigmundr gengu með honum, hvert er hann fór.
Einn dag gengu þeir allir saman ok kómu at skíðgarði einum. Í garðinum sáu þeir skemmu eina mjök ágæta. Garðrinn var svá hár, at engir þarlenskir menn kómust inn yfir. Í garðinum var einn lundr mjök fagr. Hálfdan spurði þá bræðr, hvárt þeir mundu upp geta runnit garðinn. Sigurðr bar sik at ok rann upp til þriðjungs, en Sigmundr til miðs, en Hálfdan rann upp á garðinn ok gengr til lundarins. Þar sér hann eina jungfrú. Hún lék sér at gulli, ok kastaði hún því upp ok henti síðan. Eitt sinn missti hún þat, þá er hún vildi henda, ok fell þat niðr í garðinn. Hún leitar at gullinu. Hálfdan gengr at henni ok gefr henni annat gull, ok var þat stærra.
Hún þakkar honum vel ok mælti: "Engan mann hefi ek sét vænna en þik, ok þat vilda ek, at þit Marsibil, frændkona mín, ættist, því at þit eruð alllík."
10. Hálfdan hitti konungsdótturEptir þetta gengr hún inn í skemmuna, en Hálfdan ferr aptr til þeira bræðra. Sjá mey hét Alfífa, er Hálfdan gaf gullit. Hún var dóttir Sigurðar konungs af Skörðuborg. Þat var föðurbróðir Óláfs konungs.
Alfífa afhendir Marsibil gullit. Hún segir þetta eigi þat gull, er hún hefði fengit henni, --"en þó er þetta betra, eða hverr hefir gefit þér?"
Hún kvaðst fundit hafa einn mann úti i garðinum, --"ok hann gaf mér gullit, ok engan hefi ek sét vænna mann ok kurteisara utan þik eina, ok þætti mér þit mega vera hjón."
Marsibil varð svá reið við hana, at hún sló hana pústr, svá at hún grét, ok fell svá þeira tal.
Einn dag gekk Hálfdan til skemmu konungsdóttur einn saman. Þá var opinn skíðgarðrinn. Hann gekk inn í garðinn ok at þeim lundi, er fyrr sá hann. Þar sat Marsibil konungsdóttir. Enga mey þóttist hann hafa sét vænni. Hún kembdi sér með gullkambi.
En er hún sá Hálfdan, mælti hún: "Far brutt, maðr, ef þú vilt ekki verða drepinn, ok ertu furðu djarfr, er þú gengr inn orlofslauss."
Hálfdan lét eigi sem hann heyrði ok settist niðr hjá henni ok leysti til hnýtilsskauta eins. Þar váru í grös þau, er Brana hafði fengit honum, ok bað konungsdóttur eiga, en hún vill eigi. Hann leggr á kné henni ok gengr í burt síðan, en hún tekr upp grösin ok gengr í skemmu sína ok leggr knýtit undir höfuð sér ok sefr af þá nótt.
Um morguninn kallar hún Alfífu til máls við sik ok segir: "Þú, frændkona, skalt ganga til þess kaupmanns, er þú fannt í garðinum, ok seg, at hann komi sem snarast á minn fund, ok ger þetta leyniliga."
Alfífa mælti: "Mun nú svá, at þér hafi ekki verr á hann litist en mér, en nú skal ek fara.
Hún skundar mjök sinni ferð ok finnr Hálfdan ok sagði honnum ok biðr hann flýta sér. Hann gerir svá, ferr með henni ok finnr Marsibil konungsdóttur.
Hún mælti: "Mikil náttúra fylgir grösum þeim, er þú lagðir á kné mér í gær, því at ek ann þér svá mikit, at ek má eigi af þér sjá, ok í stað vil ek, at hvárt okkar játi öðru sína trú."
Hálfdan kvað svá vera skyldu, ok fór þat fram. Konungsdóttir bað hann opt þar koma ok eiga tal við sik. Hann játar því ok gekk í burt síðan.
Liðu nú svá tímar, þar til sem Áki, landvarnarmaðr konungs, kom heim. Hálfdan var svá mikils metinn af konungi, at hann sat honum it næsta. Áki færði konungi margar gersemar, ok var hann vanr at sitja honum it næsta, ok öfundaði hann mjök Hálfdan ok vildi hann gjarna feigan ok setr menn til höfuðs honum, ok varð þat þó aldri framgengt. Opt rægði Áki hann við konung, ok vildi hann þat eigi heyra.
11. Sundkapp Áka ok HálfdanarÁ einu kveldi var þat, er þeir Áki ok Hálfdan drukku í höllinni, en konungr var farinn at sofa. Áki mælti: "Ertu mikill íþróttamaðr, Hálfdan?"
"Eigi er þat," sagði hann.
"Viltu reyna sund við mik?" sagði Áki.
"Má þat," sagði hann.
Áki varð glaðr við þetta, því at hann var sundmaðr mikill. Síðan fóru menn at sofa. Um morguninn stendr Áki snemma upp ok hyggr gott til at reyna sundit við Hálfdan, gengr fyrir konung ok segir honum viðtal þeira Hálfdanar ok biðr hann til fara ok sjá þenna leik með alla hirð sína. Konungr játar því, ok er nú út blásit allri hirðinni, ok ferr nú konungr sjálfr at sjá þenna leik. Vatn eitt var skammt frá borginni. Þar ætla þeir at reyna sundit, ok svá gera þeir ok kasta sér til sunds. Hálfdan var í brynjunni Brönunaut.
Leggst Áki nú at honum, ok færir Hálfdan hann í kaf ok helt honum niðri meir en eykt dags. Síðan kom Áki upp ok marði þar á vatni at kalla. Fylgdarmenn hans færðu hann at landi ok fylgdu honum í sitt herbergi, ok var honum svá kalt, at hann gat eigi mælt. Hálfdan lék þá enn marga leika á sundi ok fór síðan at landi ok gekk heim með konungi til hallar, ok virti hann Hálfdan meir en áð
Um morguninn eptir ferr Hálfdan til skemmu konungsdóttur ok segir henni frá sundinu, en hún lét vel yfir ok bað hann þó varast Áka, segir, at hann muni svíkja hann, en Hálfdan sagði svá vera skyldu ok gengr í brutt síðan. Áki þóttist nú verr en skemmdr ok vildi nú gjarna svíkja Hálfdan með einhverju móti. Ok einu sinni býðr Áki honum burtreið, en Hálfdan játar því skjótt. Áki varð nú harðla glaðr ok segir konungi svá búit. Áki átti ess svá gott, at ekki var betra í Englandi nema ess konungsdóttur. Ess Áka hét Lóngant, en ess konungsdóttur hét Spóliant. Hálfdan gengr nú til skemmu konungsdóttur ok segir henni frá viðtali þeira Áka. Hún lætr lítt yfir þessu. Hann bað hana at ljá sér ess sitt. Hún kveðst þat gera vilja ok bað hann hylja þat, svá at þat væri hvergi bert. Hann játar því ok gekk í burt síðan.
En konungsdóttir kom at máli við Alfífu ok mælti:
"Ek vil senda þik til karls þess, er heðan er skammt í burt. Hann heitir Úlfr, en geymir ess mitt. Þat skaltu sækja leyniliga ok fá í hendr Hálfdani."
Alfífa flýtti ferðinni ok kom til Úlfs ok bar honum erendi sinnar frúr. Hann fekk henni essit, en hún færði Hálfdani.
12. Frá óförum ÁkaNú kemr sá dagr, er þeir Áki ok Hálfdan skulu á burt ríða. Tók Áki ess sitt ok ríðr á skóg, en Hálfdan á móti. Þeir riðu at einu díki. Hálfdan leggr til Áka burtstöng sinni ok hefr hann burt ór söðlinum ok kastar honum niðr í díkit, svá at hann stendr fastr í leirnum ok kemst hvergi í brutt. Fylgdarmenn hans hlupu at ok drógu hann upp, ok undi hann nú verr sínum hlut en áðr, en Hálfdan fekk af þessu frama mikinn. Áki hugsar um þat nótt ok dag at svíkja Hálfdan.
Áki hafði frétt, at Hálfdan átti systur eina, ok ætlaði hann hennar vilja at fá til óvirðingar við Hálfdan ok stendr upp eina nótt ór sæng sinni ok gengr til skemmu þeirar, er Ingibjörg ok Hildr lágu í. Hann var í skyrtu ok línbrókum. Eigi váru fleiri menn í skemmunni. En er Áki klappaði lófa sínum á hurðina ok mælti hljótt, at þær skyldi upp lúka, ok kvað Hálfdan þar vera, bað hún Hildi at fara til dyranna. Hildr fór til dyranna ok lýkr upp hurðunni ok sér, at þetta er Áki. Verða þær nú svá hræddar, at þær vita eigi, hvar þær skulu hafa sik, en Áka varð bilt inn at ganga ok studdist fram á dyrustafinn.
Ingibjörg mælti: "Þat vilda ek, at Brana, fóstra Hálfdanar, hjálpaði mér."
En er hún hafði þetta mælt, var Áki fastr við hurðina, svá at hann mátti hvergi þaðan fara, en veðrit tók at hvessa ok frysta, ok tók Áka at kólna, svá at hann skalf af kulda. Þar varð hann at standa alla nóttina. Ok um morguninn, er menn Hálfdanar kómu til skemmunnar, sáu þeir Áka, þar er hann stóð, ok sögðu Hálfdani. En þegar hann kom til, varð Áki þegar lauss, ok mátti hann eigi mæla. Hálfdan lét flytja hann til herbergis sjálfs hans. En þegar er Áki mátti mæla, ásakaði hann sik mjök ok þóttist mikla sneypu fengit hafa. Hann hugsaði nú at svíkja Hálfdan sem mest.
13. Brana hjálpaði HálfdaniEinn tíma býðr Áki konungi til veislu. Konungr fór við margan mann, ok var þar Hálfdan í ferð, Sigurðr ok Sigmundr, ok veitti Áki vel ok var kátr við Hálfdan. Einn dag veislunnar var þat, er þeir Hálfdan ok hans félagar drukku í einum kastala ok Áki hjá þeim, en konungr ok hans menn váru í öðrum stað. Áki var allkátr ok bar þeim ákaft drykkinn. Ok með því at drykkrinn var áfengr, duttu þeir skjótt niðr sofandi. Áki kallar þá at sér sína menn ok lætr bera eld at kastalanum ok ætlar at brenna þá inni. Eigi vissi konungr þetta. Kastalinn tekr nú at loga ok svá klæði þeira fóstbræðra. Í því bili kom kona ein fram ór skóginum. Hún var stór vexti ok veðr þegar eldinn ok tekr þá fóstbræðr alla í fang sér ok berr þá út ór eldinum fram á skóginn. Þar vaknar Hálfdán ok sér, at Brana er þar kommin.
Hún mælti: "Þat er forn orðskviðr ok er sannr, seint er afglapa at snotra, þar sem þú átt hlut at. Ek varaða þik, at þú skyldir eigi láta Áka svíkja þik. Hefi ek nú gengit frá meyjunni viku gamalli, ok trúi ek, at hún sé orðin fífl, ok má ek eigi hér vera lengr."
Skildu þau þá at sýn, en eigi at vináttu. Þá vakna þeir bræðr ok fara heim með Hálfdani ok sögðu konungi, hvat Áki hafði gert, en konungr gaf sér fátt at, því at hann var vinr Áka.
Nú skal segja frá Áka ok hans mönnum, at þegar þeir sjá konuna, hlaupa þeir í skóginn mjök hræddir, ok er Áki nú fyrst ór sögunni. Konungr kom heim eptir tíðendin.
14. Sigurðr konungr fekk HildarÞat er nú því næst at segja, at konungr efnar jólaveislu mikla. Þar kom Sigurðr konungr af Skörðuborg ok margt annat stórmenni. Ok it fyrsta kveld, er menn váru komnir í sæti, gengr innar Marsibil konungsdóttir með sinn skara. Þær Hildr ok Ingibjörg váru þar í för með henni, ok sat á sína hönd henni hvár þeira, en þar út í frá sátu skemmumeyjar hennar. Alfífa lék sér á gólfinu.
Sigurðr konungr, faðir hennar, kallar hana til sín ok setr hana í kné sér ok mælti: "Seg mér, hvat konu þat er, sem sitr á hægri hönd frændkonu þinni?" "
"Hún heitir Ingibjörg," segir Alfífa, "ok er systir kaupmanns þess, er hér kom í sumar."
Konungr mælti: "Þú skalt fara til Marsibil konungsdóttur ok seg, at hún láti þat fram gengt verða, at ek eiga þá konu."
Alfífa ferr ok fram kemr til sinnar frúr ok berr henni boðskap síns föður. Konungsdóttir bað hana við Hálfdan þetta ræða.
Líðr nú af nóttin, ok at morgni dags ganga þau á málstefnu konungsdóttir ok Hálfdan ok Sigurðr konungr. Hann biðr þá systur Hálfdanar. Konungsdóttir flytr þetta mál með honum.
Hálfdan mælti: "Fullkosta þykki mér konungi, þó at hann eigi Hildi."
Konungr byrjaði þá at nýju bónorðit. Hálfdan tók því vel, ok með samþykki bræðra hennar var þessu ráðit, ok var þá jólaveisluni snúit upp í brullaup, ok var at setit há1fán mánuð. Ok eptir veisluna gaf Sigurðr konungr mörgum góðar gjafir, ok fóru heim til Skörðuborgar með drottningu sína. Sigurðr fór með þeim, en Sigmundr var eptir hjá Hálfdani.
15. Viðskilnaðr Hálfdanar við ÁkaAt sumri komnu býst Hálfdan í burt af Englandi, ok einhvern dag gengr hann til skemmu konungsdóttur ok segir henni, at hann ætlar í burt ok hefna föður síns.
Konungsdóttir mælti: "Tuttugu skip eru hér í höfninni, er ek vil gefa þér."
Hálfdan þakkar henni ok kvað systur sína skyldu hjá henni eptir vera. Hún játar því. Tekr hann þá orlof af henni ok systur sinni ok gengr burt síðan ok fyrir konung ok þakkar honum vetrvistina ok tekr af honum orlof, ok ganga þeir Sigmundr síðan til skipa.
En er Hálfdan var í burt farinn, kemr Áki at máli við konung ok mælti: "Vitið þér, herra, at Hálfdan hefir barnat dóttur yðra?"
"Eigi veit ek þat," segir konungr ok bað Áka í stað fara eptir honum við marga menn. Hann var þessarar ferðar fúss ok fór eptir Hálfdani með tíu menn.
Nú er frá þeim Hálfdani at segja, at þeir ganga eptir einni skógarbraut. Há1fdan gat þá at líta ferð Áka. Hann var þá í herklæðunum Brönunaut. Áka berr bráðan at, ok stíga þegar af baki ok sækja þegar at Hálfdani, en þeir Hálfdan ok Sigmundr snúast at bökum ok verjast allkarlmannliga, ok þó kemr þar, at Áki drap Sigmund með þeim hætti, at hann höggr undan honum báða fætr. Ok eptir fall Sigmundar reiðist Hálfdan ákafliga, svá at hann drepr alla menn af Áka, en handtekr hann sjálfan ok skerr af honum nefit ok stakk bæði augun ór honum ok skerr af honum bæði eyrun ok geldir hann. Síðan brýtr hann í honum báða fótleggina ok snýr aptr tánum, en fram hælunum, ok setr hann síðan á bak ok snýr essi hans heimleiðis til konungshallar. Hálfdan var hvárki móðr né sárr. Hann heygir þá Sigmund ok ferr síðan til skipa ok segir mönnum, hvat í hafi gerst með þeim Áka, en þeir létu vel yfir.
Hálfdan siglir nú með tuttugu skip af Englandi ok dreka sinn um fram. Hann kemr til Hlaðeyja, ok fagnar Hlaðgerðr honum vel ok gaf honum tuttugu skip með mönnum ok fé. Hálfdan þakkar henni þessa gjöf.
Nú skal segja frá Áka, at hann kemr heim ok rembist ekki alllítit, ok sjá konungsmenn hann ok segja konungi, at hann er heim kominn. Konungr sér nú Áka, hversu hann er útleikinn. Rekr konungr hann í burt, ok kemr Áki ekki síðan við þessa sögu.
16. Hálfdan drap SótaNú skal víkja aptr til Hálfdanar, at hann siglir í burt frá Hlaðeyjum með fjóra tigi skipa ok heim til Danmerkr. Ok er víkingar vita, at ófriðr er kominn, skunda þeir til bardaga. Engir landsmenn vildu berjast með þeim. Fóru þeir til Hálfdanar, ok finnast þeir á sléttum völlum, ok tókst þar bardagi harðr. Gengu víkingar hart fram. Verðr skjótt mikit mannfall í her Hálfdanar. Hann mælti þá við menn sína, at þeir skyldu hlífa sér, en sæta eigi mjök áverkum við víkinga. Liðit Hálfdanar gengr þá hart fram, ok finnast þeir Snækollr ok Hálfdan í bardaganum, ok lýkr svá þeira viðskiptum, at Snækollr fellr dauðr til jarðar. En er Sóti sér fall bróður síns, veðr hann fram at Hálfdani ok höggr til hans. Hálfdan hljóp í lopt upp, ok missti Sóti hans, en mækir Sóta hljóp niðr í völlinn, ok laut hann eptir högginu. Í því slæmir Hálfdan undan honum báða fætrna í knjáliðunum.
Hann fell þá ok var þegar litlu dauðr ok mælti: "Mikinn sigr hefir þú nú unnit, Hálfdan," segir hann, "er þú hefir mik at velli lagt. Þat mæli ek um, at þú munir ekki til Marsibil konungsdóttur, heitkonu þinnar."
Eptir þetta dó Sóti, en Hálfdan drap hvert mannsbarn, er Sóta hafði fylgt. En Hálfdan gerðist konungr yfir Danmörku ok mundi ekki til Marsibil konungsdóttur.
17. Frá brúðkaupumEina nátt, þá er Hálfdan lá í sæng sinni, vaknaði hann við þat, at þar var komin Brana, fóstra hans, at honum svá mælandi: "Stattu upp, Hálfdan," segir hún, "ef þú vilt eiga Marsibil konungsdóttur, því at Eirekr konungr ór Miklagarði er kominn í England ok biðr hennar, en hún læsir sik í skemmu sinni, ok nær konungr hennar máli aldri, ok far þú á Skrauta, dreka þínum."
Hálfdan stendr þá upp ok man allt, sem hann vakni af svefni. Hann ferr til skips einn saman ok hrindr fram drekanum. Kemr þegar á blásandi byrr. Léttir Hálfdan eigi ferð sinni, fyrr en hann kemr til Englands í þá höfn, er fyrr hafði hann út lagt, ok var þá komit at kveldi.
Hann gengr upp frá skipi ok kemr at skíðgarði konungsdóttur. Hann rennr þegar upp garðinn ok klappar á hurðina. Þær Marsibil ok Ingibjörg heyra höggit.
Ingibjörg mælti: "Við þetta högg varð mér gott, ok vilda ek upp láta."
Marsibil bað hana ráða. Hún lýkr nú upp hurðinni ok sá þar kominn Hálfdan, bróður sinn. Verða þær honum harðla fegnar.
Þegar um morguninn gengr Hálfdan fyrir Óláf konung ok biðr Marsibil sér til handa, en konungi brá svá við þessi orð, at hann gifti honum dóttur sína, en hafði áðr ætlat at drepa hann. Eirekr konungr bað nú Ingibjargar. Hálfdan gifti honum hana. Þá var þar kominn Sigurðr konungr af Skörðuborg ok með honum Sigurðr, fóstbróðir Hálfdanar. Hann bað Alfífu til handa honum, ok var hún honum gefin, ok váru þessi brullaup öll í einu. Stóðu þau hálfan mánuð með miklum prís.
En eptir veisluna af liðna gaf hvárr konungr öðrum gjafir góðar. Fór Eirekr konungr ok hans drottning heim í sitt ríki, ok ríktu þau þar til elli, ok er margt manna frá þeim komit. Þau Sigurðr ok Alfífa fóru heim til Skotlands, ok stýrði því ríki til dauðadags. Var þá andaðr Angantýr, faðir hans. Hann átti sér þann son, er Angantýr hét. Sá tók ríki eptir hann ok varð frægr maðr. Þau Hálfdan ok Marsibil fóru til Danmerkr ok ríktu þar til, er Óláfr konungr andaðist, en þá fóru þau til Englands ok ríktu þar til elli. Þau áttu þann son, er Ríkarðr hét. Hann varð konungr í Englandi eptir föður sinn.
Þat segja sumir menn, at sá Ríkarðr væri faðir Álaflekks. Ok lýkst hér nú saga Hálfdanar Brönufóstra.
Netútgáfan - febrúar 1997