HVERSU NOREGR BYGGÐIST

1. Frá niðjum Fornjóts

Nú skal segja dæmi til, hversu Noregr byggðist í fyrstu eða hversu konunga ættir hófust þar eða í öðrum löndum eða hví þeir heita Skjöldungar, Buðlungar, Bragningar, Öðlingar, Völsungar eða Niflungar, sem konunga ættirnar eru af komnar.

Fornjótr hét maðr. Hann átti þrjá sonu; var einn Hlér, annarr Logi, þriði Kári. Hann réð fyrir vindum, en Logi fyrir eldi, Hlér fyrir sjó. Kári var faðir Jökuls, föður Snæs konungs, en börn Snæs konungs váru þau Þorri, Fönn, Drífa ok Mjöll. Þorri var konungr ágætr. Hann réð fyrir Gotlandi, Kænlandi ok Finnlandi. Hann blótuðu Kænir til þess, at snjóva gerði ok væri skíðfæri gott. Þat er ár þeira. Þat blót skyldi vera at miðjum vetri, ok var þaðan af kallaðr Þorra mánaðr.

Þorri konungr átti þrjú börn. Synir hans hétu Nórr ok Górr, en Gói dóttir. Gói hvarf á brott, ok gerði Þorri blót mánuði síðar en hann var vanr at blóta, ok kölluðu þeir síðan þann mánað, er þá hófst, Gói. Þeir Nórr ok Górr leituðu systur sinnar. Nórr átti bardaga stóra fyrir vestan Kjölu, ok fellu fyrir honum þeir konungar, er svá heita: Véi ok Vei, Hundingr ok Hemingr, ok lagði Nórr þat land undir sik allt til sjóvar. Þeir bræðr fundust í þeim firði, er nú er kallaðr Nórafjörðr. Nórr fór þaðan upp á Kjölu ok kom þar, sem heita Úlfamóar, þaðan fór hann um Eystri-Dali ok síðan í Vermaland ok með vatni því, er Vænir heitir, ok svá til sjóvar. Þetta land allt lagði Nórr undir sik, allt fyrir vestan þessi takmörk. Þetta land er nú kallaðr Noregr.

At miðjum vetri kómu þeir í Heiðmörk. Þar var sá konungr fyrir, er Hrólfr í Bergi hét. Hann var sonr Svaða jötuns norðan af Dofrum ok Áshildar, dóttur Eysteins konungs, er lengi hafði ráðit fyrir Heiðmörk. Hrólfr í Bergi hafði tekit Gói ok gengit at eiga hana. En er hún spurði til Nórs, bróður síns, þá fór hun í mót honum ok þau Hrólfr, ok gaf hann sik upp í vald Nórs ok gerðist hans maðr. Eptir þat fór Nórr til veizlu til mágs síns, ok fekk Nórr Höddu, dóttur Svaða jötuns, systur Hrólfs.

Eptir þat fór Nórr konungr vestr aptr til sjóvar, ok þá hitti hann Gór, bróður sinn. Hann var þá kominn norðan ór Dumbshafi ok hafði eignazt eyjar allar á þeiri leið, bæði byggðar ok óbyggðar. Þá skiptu þeir bræðr ríkinu með sér, svá at Nórr skyldi hafa meginland allt norðan frá Jötunheimum ok suðr til Álfheima, þat heitir nú Noregr, en Górr skyldi hafa eyjar allar, þær er lágu á bakborða elliða hans, er hann færði norðan með landi. Þeir váru synir Górs sækonungs: Beiti ok Heiti, Meitir ok Geitir. Beitir sækonungr fór með elliða inn í Þrándheim ok inn í Beitsjó. Hann lét gera skipsleða undir elliðann, en snjór var mikill ok sleðfæri gott. Þá settist Beitir í lypting ok lagði stýri í lag ok lét draga upp segl ok lét menn sína draga elliðann norðr um Elliðaeið til Naumudals ok eignaði sér land allt þat, er lá á bakborða.

Beiti sækonungr var faðir Heita sækonungs, föður Svaða, en Geitir var faðir Glamma ok Gylfa. Meiti sækonungr var faðir Mæfils ok Myndils. Myndill var faðir Ekkils ok Skekkils. Nórr var faðir þessara manna, en Hödd, dóttir Svaða, móðir Þrándar ok Garðs, er kallaðr var agði.

En er þeir skiptu arfi, þá hlaut Þrándr Þrándheim, ok heitir því svá. Garðr agði var faðir þeira, er svá heita: Hörðr, Rúgálfr, Þrymr, Végarðr, Freygarðr, Þorgarðr ok Grjótgarðr. Hörðr hlaut Hörðaland ór skipti. Hans sonr var Jöfurr eða Jösurr, faðir Hjörs konungs, föður Hjörleifs ins kvensama. Rúgálfr átti Rogaland. Hans sonr var Rögnvaldr, faðir Ögvalds konungs. Þrymr átti Agðir. Hans sonr var Agði ok Agnarr, faðir Ketils þryms, er bú átti í Þrumu. Végarðr átti Sygnafylki. Hann var faðir Veðrorms, föður Vémundar ins gamla, er Sygnatrausti kallaðist. Freygarðr átti Fjörðu ok Fjalir. Hans synir váru þeir Freysteinn gamli, er bú átti á Gaulum, ok Freybjörn, faðir Auðbjarnar, föður Árinbjarnar Firðajarls. Þorgarðr átti Sunnmæri. Hans sonr var Þorviðr, faðir Arnviðar tréserkjabana, föður þeira Slæviðar ok Bráviðar. Grjótgarðr átti Norðmæri. Hans sonr var Salgarðr, faðir Grjótgarðs, föður Sölva, föður Högna í Njarðey, föður Sölva víkings ok Hildar innar mjóvu, er átti Hjörleifr inn kvensami. Hálfr berserkr var þeira sonr. Annarr þeira sona Grjótgarðs var Sigarr, faðir Signýjar, er átti Haraldr Naumdælajarl, faðir Herlaugs, föður Grjótgarðs, föður Hákonar jarls, föður Sigurðar jarls, föður Hákonar Hlaðajarls.

Raumr, sonr Nórs konungs, tók ríki eptir feðr sinn. Hann átti Álfheima ok svá vítt ríki sem ár þær falla, er þar spretta upp. Þaðan fellr Lögrinn austan um dal í Mjörs, en þaðan Vermá í Raumelfi, en hún til sjóvar. Af Vermá fellr Raumá ofan eptir Raumsdal. Af Vermá fellr Eystri-Elfr um Eystri-Dali ok í Væni, en þaðan Gautelfr til sjóvar.

Raumr konungr átti samdrykkju um jól við Bergfinn, son Þryms jötuns af Vermá, ok gekk þá í rekkju Bergdísar, systur hans. Ok eptir þat gat hún þrjá sonu, Björn, Brand ok Álf. Hann fóstraði Bergfinnr, ok var kallaðr Finnálfr. Björn var með móður sinni ok var kallaðr Jötunbjörn. Brand sendi hún Rauma, föður hans, en hann gaf hann guðunum, ok var hann kallaðr Guðbrandr. Honum gaf Raumr konungr dali þá, er Guðbrandsdalir heita, Jötunbirni gaf hann Raumsdal, en Álfi Eystri-Dali ok allt fyrir norðan Væni ok frá Gautelfi ok norðr til Raumelfar. Þat váru þá kallaðir Álfheimar.

Guðbrandr Dalakonungr var faðir Auðleifs, föður Guðmundar konungs. Hans sonr var Guðbrandr, er eigi vildi láta kalla sik konung ok lét gefa sér jarls nafn fyrir því, at hann vildi vera ríkastr jarl á Norðrlöndum. Hans sonr var Geirmundr jarl, faðir Hróðgeirs jarls, föður Guðbrands, er eigi vildi vera konungr né jarl ok lét gefa sér hersis nafn ok réð þó löndum sem konungr, ok at engu var hann óríkari. Hans allir ættmenn váru síðan hersar.

Jötunbjörn inn gamli var faðir Raums konungs, föður Hrossbjarnar, föður Orms skeljamola, föður Knattar, föður þeira Þórólfs hálma ok Ketils raums. Synir Þórólfs váru þeir Helgi, faðir Bersa, föður Þormóðs, föður Þórlaugar, móður Tungu-Odds. Finnálfr inn gamli fekk Svanhildar, er kölluð var gullfjöðr. Hún var dóttir Dags Dellingssonar, er kölluð var gullfjöðr. Hún var dóttir Dags Dellingssonar ok Sólar, dóttur Mundilfara. Sonr þeira var Svanr inn rauði, faðir Sæfara, föður Úlfs, föður Álfs, föður þeira Ingimundar ok Eysteins. Raumr inn gamli fekk síðar Hildar, dóttur Guðröðar ins gamla, sonar Sölva konungs, er fyrstr ruddi þar, sem nú heita Sóleyjar. En synir hans váru þeir Guðröðr, Haukr, Haddingr ok Hringr.

Guðröðr var konungr eptir feðr sinn, ok konungar váru allir hans ættmenn. Eysteinn illráði var hans sonr. Hann setti Inn-Þrændum hund sinn fyrir konung, er Saurr hét, fyrir þat er þeir höfðu drepit Önund, son hans, er hann hafði þar sett til landsgæzlu.

2. Ættartala frá Höð

Höðr átti þar ríki, er kallat er Haðaland. Hans sonr var Höddbroddr, faðir Hrólfs, föður Hrómundar berserks, föður þeira Hámundar, Haka ok Gunnlaðar, móður þeira Útsteins ok Innsteins. Hámundr var Hörðajarl. Hann var faðir Hróks ins svarta ok Hróks ins hvíta. Haki var faðir Hróðgeirs, föður Hróðmars, föður Haka berserks. Gunnlöð var dóttir Hróks ins svarta, en móðir Hrómundar Gripssonar. Haddingr, sonr Rauma, átti Haddingjadal ok Þelamörk. Hans sonr var Haddingr, faðir Haddings, föður Högna ins rauða. Eptir hann tóku ríki Haddingjar þrír, ok var hverr þeira eptir annan. Helgi Haddingjaskati var með einum þeira.

Hringr konungr, sonr Rauma, átti Hringaríki ok Valdres. Hann fekk dóttur Vífils sækonungs. Þeira sonr var Hálfdan gamli. Ok þá er hann tók konungdóm, gerði hann blót mikit at miðjum vetri ok blótaði til þess, at hann skyldi mega lifa þrjú hundruð vetra í konungdómi sínum, sem sagt var, at lifat hefði Snær inn gamli. En fréttin sagði honum svá, at hann mundi lifa ekki meir en einn mannsaldr, en þat mundi vera þrjú hundruð vetra, ok at engi mundi vera ótiginn maðr í hans ætt ok engi kona. Hann var hermaðr mikill ok herjaði víða um Austrveg. Þar drap hann þann konung, er Sigtryggr hét, í einvígi. Hann gekk at eiga Álfnýju, dóttur Eymundar konungs ór Hólmgarði. Þau áttu níu sonu. Hét einn Þengill, er kallaðr var Mannaþengill, Ræsir, Gramr, Gylfi, Hilmir, Jöfurr, Tiggi, Skyli ok Harri. Þessir níu, er sagt, at allir væri jafngamlir, ok urðu svá ágætir, at í öllum fræðum eru þeira nöfn höfð fyrir tignar nöfn ok konunga nöfn. Svá er sagt, at engi þeira ætti börn, ok fellu allir senn í orrostu. Enn áttu þau aðra níu sonu. Hétu þeir Hildir, Næfill, Auði, Skelfir, Dagr, Bragi, Buðli, Lofði, Sigarr. Hildir, Sigarr ok Lofði váru allir herkonungar, Auði, Buðli ok Næfill væru sækonungar, Dagr, Skelfir ok Bragi sátu at löndum.

Dagr átti Þóru drengjamóður, ok áttu þau níu sonu. Hét einn Óli, annarr Ámr, þriði Jöfurr, fjórði Arngrímr. Óli var faðir Dags, föður Óleifs, föður Hrings, föður Óláfs, föður Helga, föður Sigurðar hjartar, föður Ragnhildar, móður Haralds ins hárfagra. Sú ætt Haralds var kölluð Döglingar. Arngrímr átti Eyfuru. Þeira sonr var Angantýr berserkr.

Bragi gamli var konungr á Valdresi. Hann var faðir Agnars, föður Álfs, föður Eireks, föður Hildar, móður Hálfdanar ins milda, föður Guðröðar, föður Hálfdanar svarta, föður Haralds ins hárfagra. Þessi ætt Haralds heita Bragningar.

Skelfir var konungr á Vörs. Hans sonr var Skjöldr, faðir Eireks, föður Alreks, föður Eireks ins málspaka, föður Alreks ins frækna, föður Víkars, föður Vatnars, föður þeira Ímalds ok Eireks, föður Gyðu, er átti Haraldr inn hárfagri. Þat heitir Skilfinga ætt eða Skjöldunga ætt.

Hildir var inn fjórði sonr Hálfdanar. (Leiðr. - inn fimmti sonur Dags) Hann var faðir Hildibrands, föður Vígbrands, föður Hildis ok Herbrands, föður Haralds ins grenska, föður Ásu innar stórráðu, móður Hálfdanar svarta, föður Haralds ins hárfagra.

Sigarr var faðir Siggeirs, er átti Signýju, dóttur Völsungs konungs. Sigarr var ok faðir Sigmundar, er átti Hildi, dóttur Grjótgarðs konungs af Mæri. Hans sonr hét Sigarr, faðir Signýjar. Hann lét hengja Hagbarð. Þat heitir Siklinga ætt.

Lofði var konungr mikill. Þat herlið, er honum fylgdi, eru Lofðar kallaðir. Hann herjaði á Reiðgotaland ok varð þar konungr. Hans synir váru þeir Skekkill sækonungr ok Skyli, faðir Egðis, föður Hjálmþés, föður Eylima, föður Hjördísar, móður Sigurðar Fáfnisbana, föður Áslaugar, móður Sigurðar orms í auga, föður Áslaugar, móður Sigurðar hjartar, föður Ragnhildar, móður Haralds ins hárfagra. Þessir ættmenn Haralds eru kallaðir Lofðungar.

Auði ok Buðli váru sækonungar ok fóru báðir saman með her sinn. Þeir kómu með liði sínu til Saxlands ok herjuðu þar víða, lögðu undir sik Valland ok Saxland, settust þar at löndum. Auði hafði Valland ok var faðir Fróða, föður Kjárs, föður Ölrúnar. Þat eru kallaðir Öðlingar. Buðli hafði Saxland. Hann var faðir Attils, föður Vífils, föður Læfa, föður Buðla, föður Sörla eða Serla ok Atla ok Brynhildar, móður Áslaugar, ok er sú ætt Haralds ins hárfagra kölluð Buðlungar.

Næfill konungr var faðir Heimars, föður Eynefs, föður Rakna, föður Gjúka, föður þeira Gunnars ok Högna, Guðrúnar, Guðnýjar ok Gullrandar, ok er þat kölluð Niflunga ætt. Nú eru taldar konur þær, er fyrst kómu í ætt Hálfdanar gamla. En þá er in fyrsta kona kom í ættina, var liðit þrjú hundruð vetra frá blótinu, er Hálfdan blótaði til aldrs sér ok ríkis.

3. Ættartala frá Álfi inum gamla

Álfr konungr inn gamli réð fyrir Álfheimum. Hann var faðir Álfgeirs, föður Gandálfs, föður Álfhildar; Álfhildr var móðir Ragnars loðbrókar, föður Sigurðar orms í auga, föður Áslaugar, móður Sigurðar hjartar, föður Ragnhildar, móður Haralds ins hárfagra. Haraldr inn gamli, sonr Valdars ins milda Hróarssonar, átti Hervöru Heiðreksdóttur konungs. Þeira sonr var Hálfdan snjalli, faðir Ívars víðfaðma, föður Auðar innar djúpauðgu. Hana átti Hrærekr slöngvanbaugi. Þeira sonr var Haraldr hilditönn. Síðar átti Auði Ráðbarðr konungr. Þeira sonr var Randvér, faðir Sigurðar hrings, föður Ragnars loðbrókar, föður Sigurðar, föður Áslaugar, móður Sigurðar, föður Ragnhildar, móður Haralds ins hárfagra, er fyrstur var einvaldskonungr yfir Noregi.

4. Ættartala Haralds frá Óðni

Burri hefir konungr heitit, er réð fyrir Tyrklandi. Hans sonr var Burr, er var faðir Óðins Ásakonungs, föður Freys, föður Njarðar, föður Freys, föður Fjölnis, föður Sveigðis, föður Vanlanda, föður Vísburs, föður Dómalda, föður Dómars, föður Dyggva, er vér köllum Tryggva, föður Dags, föður Agna Skjálfarbónda, föður Alreks, föður Yngva, föður Jörmunfróða, er vér köllum Jörund, föður Ána ins gamla, er vér köllum Aun, er níu vetr drakk horn fyrir elli sakir, áðr hann dó. Aunn var faðir Egils Tunnadólgs, föður Óttars vendilskráku, föður Aðils at Uppsölum, föður Eysteins, föður Yngvars ins hára, föður Braut-Önundar, föður Ingjalds ins illráða, föður Óláfs trételgju, föður Hálfdanar hvítbeins, föður Eysteins, föður Hálfdanar ins milda ok matarilla, föður Guðröðar veiðikonungs, föður Hálfdanar svarta, föður Haralds ins hárfagra.

5. Ættartala

Skjöldr hét sonr Óðins Ásakonungs. Hann var faðir Friðleifs, föður Frið-Fróða, föður Friðleifs, föður Hávarðs ins handramma, föður Fróða, föður Vermundar ins vitra, föður Óláfs ins lítilláta, föður Dans ins mikilláta, föður Fróða ins friðsama, föður Friðleifs, föður Fróða ins frækna, föður Ingjalds Starkaðarfóstra, föður Hræreks hnöggvanbauga, föður Hálfdanar, föður Hræreks slöngvanbauga, föður Haralds hilditannar. Bróðir Haralds var Randvér, faðir Sigurðar hrings. Er þá slík ættartala til Haralds konungs hárfagra, sem fyrr segir.

6. Ætt Haralds frá Adam

Adam skapaði guð fyrst allra manna. Seth var sonr hans, hans sonr Enos, hans sonr Kaynán, hans sonr Malaleel, hans sonr Phareth, hans sonr Enoch, hans sonr Mathusalem inn gamli, hans sonr Lámech, -- þá var úti inn fyrsti heimsaldr, -- hans sonr var Nói, er örkina smíðaði, hans sonr Japhet, hans sonr Japhan, hans sonr Zechim, hans sonr Ciprus, hans sonr Cretus eða Celius, hans sonr Saturnus í Krít, hans sonr Jupiter, hans sonr Darius, hans sonr Erichonius, hans sonr Troeg, hans sonr Ilus, hans sonr Lamidon, hans sonr Príamus höfuðkonungr. Munnon eða Mennon hét konungr í Tróju. Hann átti Troánam, dóttur Priami konungs: hans sonr hét Tror, er vér köllum Þór, hans sonr var Loricha, er vér köllum Hlórriða, hans sonr Eredei, er vér köllum Eindriða, hans sonr Vingiþórr, hans sonr Vinginer, hans sonr Móði, hans sonr Mági, er vér köllum Magna, hans sonr Seseph, hans sonr Beduigg, hans sonr Atra, hans sonr Trinán, hans sonr Heremoth, er vér köllum Hermóð, hans sonr Skjaldin, er vér köllum Skjöldr, hans sonr Beaf, er vér köllum Bjár, hans sonr Goðólfr, hans sonr Burri, er vér köllum Finn, hans sonr Frjalafr, er vér köllum Bors, hans sonr Voden, er vér köllum Óðin. Hann var Tyrkja konungr. Hans sonr Skjöldr, hans sonr Friðleifr, hans sonr Frið-Fróði, hans sonr Herleifr, hans sonr Hávarr inn handrammi, hans sonr Fróði, hans sonr Vémundr inn vitri, hans dóttir Ólof. Hún var móðir Fróða ins friðsama. Hans sonr Friðleifr, hans sonr Fróði inn frækni, hans sonr Hálfdan, hans sonr Hróarr, hans sonr Valdarr inn mildi, hans sonr Haraldr gamli, hans sonr Hálfdan snjalli, hans sonr Ívarr víðfaðmi, hans dóttir Auðr in djúpauðga, hennar sonr Randvér, hans sonr Sigurðr hringr, hans sonr Ragnarr loðbrók, hans sonr Sigurðr ormr í auga, hans dóttir Áslaug, hennar sonr Sigurðr hjörtr, hans dóttir Ragnhildr, hennar sonr Haraldr konungr inn hárfagri. Verðr þessi tala einum manni fátt í sjau tugu at meðtöldum bæði Adam ok Haraldi.

7. Hverir konungar stýrt hafa Noregi

Sonr Haralds hárfaga hét Sigurðr hrísi, hans sonr Hálfdan, hans sonr Sigurðr sýr, hans sonr Haraldr inn harðráði, bróðir Ólafs ins helga, hans sonr Óláfr kyrri, hans sonr Magnús berbeinn, hans sonr Haraldr gilli, hans sonr Sigurðr munnr, hans sonr Sverrir magnus, hans sonr Hákon harmdauði, hans sonr Hákon gamli, hans sonr Magnús, er lögbók sendi til Íslands, þá er kölluð er Jónsbók, hans sonr Hákon háleggr, hans dóttir Ingibjörg, hennar sonr Magnús góði Eiríksson langa hertoga, hans sonr Hákon, hans sonr Óláfr, er þá var tíu vetra, er faðir hans andaðist. Hann var konungr yfir Noregi, Danmörk ok öllum þeim skattlöndum, er þar liggja til, ok réttr erfingi alls Svíaríkis, er Albrikt, sonr Mækinborgargreifa, helt; hann var systursonr Magnúss konungs góða, föðurföður Óláfs. Þessi Óláfr var heitinn eptir inum heilaga Óláfi konungi Haraldssyni eptir sjálfs hans tilvísan. Hann var þá konungr, er sjá bók var skrifuð. Þá var liðit frá hingatburð várs herra Jesú Kristí mccclxxx ok vij ár.

8. Noregshöfðingja tal

Þessir hafa stýrt Noregi: Óláfr konungr, sem nú sagði, þá Hákon konungr, þá Magnús konungr góði, þá Hákon háleggr, þá Eirekr ok Magnús, þá Magnús, er bókina setti, þá Hákon ungi jafnfram Hákoni gamla, föður sínum, þá Ingi Bárðarson ok Erlingr steinveggr ok Philippus Baglakonungr, þá Hákon harmdauði, þá Sverrir magnus ok margr lygikonungr um hans daga, þá Magnús Erlingsson ok Eysteinn birkibeinn, þá Hákon herðibreiðr, þá Ingi krypplingr ok Eysteinn ok Sigurðr munnr, þá Haraldr gillikristr ok Magnús blindi ok Sigurðr slembidjákn, þá Sigurðr Jórsalafari, Eysteinn ok Óláfr, þá Magnús berbeinn ok Hákon Þórisfóstri, þá Óláfr inn kyrri ok Magnús, faðir Hákonar Þórisfóstra, þá Haraldr inn harðráði, þá Magnús inn ríki, sonr Óláfs ins helga, þá óforsynju-konungr Sveinn Alfífuson ok Knútr inn ríki, þá Óláfr inn helgi Haraldsson, þá Eirekr jarl, Sveinn jarl ok Hákon jarl, þá Óláfr Tryggvason, þá Hákon blótjarl inn ríki, þá Haraldr gráfeldr, þá Hákon Aðalsteinsfóstri, þá Eirekr blóðöx, þá Haraldr inn hárfagri, er fyrstr var einvaldskonungr yfir öllum Noregi, svá at sögur finnist til.

9. Hvarf Óláfs konungs Hákonarsonar

Ári síðar en fyrr segir hvarf Óláfr konungr Hákonarson. Sögðu Danir hann dauðan, en Norðmenn vildu ekki trúa því. Þá var tekin til ríkisstjórnar yfir Noreg ok Danmörk drottning Margréta, móðir Óláfs konungs, en dóttir Valdamars Danakonungs, eptir er hún lét fanga Albrikt.

FUNDINN NOREGR

1. Frá Nór ok Gór bræðrum

Fornjótr hefir konungr heitit. Hann réð fyrir Gotlandi, er kallat er Finnland ok Kvenland. Þat er fyrir austan hafsbotn þann, er gengr til móts við Gandvík; þat köllum vér Helsingjabotn. Fornjótr átti þrjá syni. Hét einn Hlér, er vér köllum Ægi, annarr Logi, þriði Kári. Hann var faðir Frosta, föður Snæs ins gamla. Hans sonr hét Þorri. Hann átti tvá syni, hét annarr Nórr, en annarr Górr, dóttir hans hét Gói. Þorri var blótmaðr mikill. Hann hafði blót á hverju ári at miðjum vetri; þat kölluðu þeir Þorrablót. Af því tók mánaðrinn heiti.

Þat var tíðenda einn vetr at Þorrablóti, at Gói hvarf í brott, ok var hennar leita farit, ok finnst hún eigi. Ok er sá mánaðr leið, lét Þorri fá at blóti ok blóta til þess er þeir yrði vísir, hvar Gói væri niðr komin; þat kölluðu þeir Góiblót. Einskis urðu þeir vísir um hana at heldr. Þrim vetrum síðar strengdu þeir bræðr heit, at þeir skyldu hennar leita ok skipta svá leitinni, at Nórr skyldi leita um löndin, en Górr skyldi leita um útsker ok Eyjar, ok fór hann á skipum. Hvárrtveggi þeira bræðra var fjölmennr. Helt Górr skipum sínum út eftir hafsbotnum ok svá í Allanzhaf. Síðan kannar hann víða Svíasker ok allar eyjar, er liggja í Eystrasalti, eftir þat í Gautasker ok þaðan til Danmerkr ok kannar þar allar eyjar. Hann fann þar frændr sína, þá er komnir váru af Hlé inum gamla ór Hlésey, ok helt hann þá enn fram ferðinni ok spyrr ekki til systur sinnar.

En Nórr, bróðir hans, beið þess, er snjó lagði á heiðar ok skíðfæri gerði gott. Eftir þat fór hann af Kvenlandi ok fyrir innan hafsbotninn, ok kómu þar, er þeir menn váru, er Lappir heita; þat er á bak Finnmörk. En Lappir vildu banna þeim yfirför, ok tókst þar bardagi, ok sá kraftr ok fjölkynngi fylgdi þeim Nór, at óvinir þeira urðu at gjalti, þegar þeir heyrðu heróp ok sá vápnum brugðit, ok lögðu Lappir á flótta.

En Nórr fór þaðan vestr á Kjölu ok var lengi úti ok svá, at þeir vissu ekki til manna, ok skutu dýr ok fugla til matar sér, fóru þar til, er vötn hnigu til vestrættar af fjöllum. Þá fara þeir með vötnunum ok kómu at sjá. Þar var fyrir þeim fjörðr mikill, sem hafsbotn væri. Þar váru byggðir miklar, ok dalir stórir gengu at firðinum. Þar var safnaðr fyrir þeim, ok réðu þeir þegar til bardaga við Nór, ok fór þeira skipti eftir vana, allt fólk fell þar eða flýði, en Nórr ok hans menn gengu yfir sem lok yfir akra. Fór Nórr um allan fjörðinn ok lagði undir sik ok gerðist konungr yfir þeim heruðum, er þar lágu innan fjarðar. Nórr dvaldir þar um sumarit, þar til er snjávaði á heiðar. Þá stefndi hann upp eftir dalnum þeim, er suðr gengr af firðinum. Sá fjörðr er nú kallaðr Þrándheimr. Suma menn sína lætr hann fara it fremra um Mærina. Hann lagði undir sik, hvar sem hann fór, ok þá er hann kemr suðr yfir fjallit þat, er var fyrir sunnan dalsbotninn, sótti hann suðr eftir dalnum, þar til er hann kom at vatni miklu, er þeir kölluðu Mjörs. Þá snýr hann enn vestr á fjallit, því at honum var sagt, at menn hans höfðu farit ósigr fyrir konungi þeim, er Sókni hét. Þá kómu þeir í þat herað, er þeir kölluðu Valdres. Þaðan fóru þeir til sjóvar ok kómu í langan fjörð ok mjóvan, er nú heitir Sogn. Þar var fundr þeira Sókna, ok áttu þeir þar orrostu mikla, því at Sókna brá ekki við fjölkynngi þeira. Nórr gekk fram hart, ok skiptust þeir Sókni höggum við. Þar fell Sókni ok margt lið hans.

2. Ferð Nórs eftir Noregi at leita systur sinnar

Eftir þat fór Nórr í fjörð þann, er norðr gengr af Sogni. Þar hafði Sókni fyrir ráðit, er nú heitir Sóknadalr. Þar dvaldist Nórr lengi, ok heitir þar nú Nórafjörðr. Þar kom til móts við hann Górr, bróðir hans, ok hafði þá hvárrgi þeira spurt til Gói. Górr hafði ok undir sik lagt land allt it yrta, er hann hgafði sunnan farit, ok þá skiptu þeir löndum með sér bræðr. Hafði Nórr meginland allt, en Górr skal hafa eyjar þær allar, er hann ferr stjórnföstu skipi milli ok meginlands.

Ok eftir þar ferr Nórr til Upplanda ok kom þar, sem nú heitir Heiðmörk. Þar réð sá konungr fyrir, er hét Hrólfr ór Bjargi. Hann var sonr Svaða jötuns norðan af Dofrum. Hrólfr hafði numit á brott af Kvenlandi Gói Þorradóttur. Hann fór þegar til móts við Nór ok bauð honum til einvígis. Þeir börðust lengi, ok varð hvárrgi sárr. Eftir þat sættust þeir, ok fekk Nórr systur Hrólfs, en Hrólfr fekk Gói.

Þaðan sneri Nórr aftur norðr til ríkis þess, er hann hafði undir sik lagt. Þat kallaði hann Norveg. Réð hann því ríki, meðan hann lifði, en synir hans eftir hann, ok skipta þeir landi með sér, ok tóku svá ríki at smækkast sem konungar tóku fjölgast ok greindust svá í fylki.

3. Beitir fekk Noreg

Górr hefir ok verit kallaðr sækonungr. Hans synir váru þeir Heiti og Beiti. Þeir váru sækonungar ok ofstopamenn miklir. Þeir gengu mjök á ríki sona Nórs, ok áttu þeir margar orrostur, ok sigruðust ýmsir. Beitir lagði inn í Þrándheim ok herjaði þar. Hann lá þar, er nú heitir Beitisær eða Beitistöð. Þar lét hanna draga skip ór Beitistöð innanverðri ok norðr yfir Eiskrueið; þar ganga Naumudalir at norðan. Hann settist í lyfting ok helt um hjálmvöl ok eignaðist land allt þat, er var á bakborða, ok eru þar margar byggðir.

Heitir, sonr Górs, var faðir Sveiða sækonungs, föður Hálfdanar ins gamla, föður Ívars Upplendings jarls, föður Eysteins glumru, fööður Rögnvalds jarls ins ríka ok ins ráðsvinna.

(Frá Fornjóti ok hans ættmennum kemur frá Zoe Borovsky     borovsky@darkwing.uoregon.edu)